Katholicisme encyclopedie

Prof. dr. J.C. Groot (1955)

Gepubliceerd op 02-01-2020

BANEZ

betekenis & definitie

Dominicus (1528-1604), Dominicaan, hoogleraar te Salamanca en geestelijk leider van Theresia van Avila, heeft in zijn commentaar op de Summa van Thomas zich gekeerd tegen de leer van de Jezuïet Molina, die de richting der goddelijke genadewerking bepaald zag door de vrije keuze van de mens, welke God echter wel tevoren met zekerheid kent („scientia media”). Volgens Banezie daarentegen bepaalt God zelf van tevoren in een vastomlijnd decreet de menselijke handelingen en is Hij door een werkdadige genade de werkende oorzaak die de wil tot handelen brengt.

De mens gaat daarbij vrij te werk en bepaalt zichzelf dank zij Gods werking tot wat God van eeuwigheid gewild heeft. De aanklacht van Banezie tegen Molina leidde tot een heftige strijd, die niet tot een oplossing gevoerd heeft.

De paus besliste dat beide meningen toegelaten mochten worden en men elkander wederzijds niet mocht veroordelen. D.

N./J. C.

G.