Sigmund Freud (1856-1939) was de Oostenrijkse grondlegger van de psychoanalyse en wordt beschouwd als een van de meest invloedrijke denkers van de 20e eeuw. Zijn theorieën en methoden zijn niet vrij van controverse en geven tot op heden aanleiding tot polemische geschriften en debatten.
Freud begon eind 19e eeuw zijn carrière met de studie van hypnose en de behandeling van hysterie. Zijn publicatie 'Studien über Hysterie' (1895) betekende het echte startpunt van de psychoanalyse. In dit baanbrekend werk bracht hij de symptomen van hysterische patiënten voor het eerst in verband met trauma's uit hun vroege jeugd. De behandeling (catharsis) bestond erin om door middel van hypnose vergeten herinneringen die emotionele verstoringen teweegbrachten naar boven te brengen.
Zijn werk over hypnose werd echter niet zo goed ontvangen bij zijn collega's, waardoor Freud zich begon te richten op een therapie die gebruikmaakte van vrije associatie. De patiënt werd zich zo weer bewust van emotioneel materiaal dat hij had verdrongen naar het onbewuste.
Mogelijk Freuds bekendste en populairste werk is 'Droomduiding' (Die Traumdeutung) uit 1899/1900, waarin hij zijn theorie van het onbewuste betrekt op de droominterpretatie, en de theorie van het Oedipuscomplex bespreekt.
Samen met Eugen Bleuler en Carl Gustav Jung richtte hij in 1908 het tijdschrift 'Jahrbuch für psychoanalytische und psychopathologische Forschungen' op, wat ervoor zorgde dat de beweging meer erkenning van vakgenoten kreeg. Een belangrijke mijlpaal voor de internationale erkenning van de psychoanalyse was de uitnodiging die hij het jaar daarop kreeg om samen met Jung een reeks lezingen te geven aan de Amerikaanse Clark University in Massachusetts.
De eenheid van de beweging was echter een kort leven beschoren, want enkele jaren later vormden zowel Adler als Jung hun eigen scholen uit protest tegen Freuds nadruk op de seksualiteit van het kind.
