Jules Grandgagnage

Schrijver op Ensie

Gepubliceerd op 27-08-2021

Metafysica

betekenis & definitie

Metafysica of 'Zijnsleer' is in de klassieke filosofie hetzelfde als ontologie, namelijk de algemene leer van de laatste grondslagen van de werkelijkheid. Het woord betekent in het Grieks 'wat na (Meta) de natuur (fysica) komt.

Met metafysica benoemden de navolgers van Aristoteles zijn verhandelingen die na zijn 'Fysica' kwamen, en die Aristoteles zelf zijn 'Eerste filosofie' noemde. Metafysica onderzoekt niet de werkelijkheid zoals ze ons gegeven wordt uit zintuiglijke ervaring, maar gaat op zoek naar het wezen van die werkelijkheid en wat haar constitueert. Als zodanig beschouwd is metafysica ook de grondslag van de wetenschappen aangezien die vertrekken van een zekere aanname over de aard van de werkelijkheid.

Thema's die de metafysica bestudeert zijn: Wat betekent zijn? Waardoor, waarvoor? Wat voor manieren van zijn, zijn er (bijvoorbeeld, personen). De thema's waarmee metafysica zich bezighoudt, worden bepaald door deze vraag te stellen: "Welke criteria bestaan er om vast te stellen dat iets is, dat iets existeert als aparte entiteit?"

Voorbeelden van kwesties waar de metafysica zich mee bezighoudt:
- Het probleem van de buitenwereld
- Het probleem van het Zelf (geest of ziel)
- Het probleem van vrijheid versus determinisme
- Het probleem van onsterfelijkheid of leven na de dood
- Het probleem van een god of van goden
- Het probleem van het kwaad

Voor wie niet vertrouwd is met filosofie, klinken deze vragen mogelijk erg vreemd in de oren. De meesten onder ons beperken zich tot de vaststelling dat de werkelijkheid gewoon bestaat, omdat we die elke dag ervaren. Dat is overigens ook een houding die een deel van de filosofen aannemen. Maar het loont de moeite om die vanzelfsprekendheid even tussen haakjes te zetten en te luisteren naar wat filosofen erover te zeggen hebben.