Jules Grandgagnage

Schrijver op Ensie

Gepubliceerd op 04-08-2021

Marie de France

betekenis & definitie

Marie de France (Frankrijk, late 12e eeuw) was de eerste Franse middeleeuwse dichteres die ons bekend is. Het weinige dat over haar bekend is, wordt afgeleid uit haar geschriften en uit enkele toespelingen van schrijvers uit haar tijd. Er worden momenteel vier werken toegeschreven aan Marie de France, waarvan de 'Lais' het bekendste is. De manuscripten waarin haar gedichten bewaard zijn gebleven dateren uit de late 13e of zelfs de 14e eeuw, maar het taalgebruik plaatst de gedichten in de tweede helft van de 12e eeuw.

Marie de France was afkomstig uit Frankrijk en werkte waarschijnlijk aan het Engelse hof. Dat we haar 'Marie de France' noemen, komt doordat we vermoeden dat Marie haar voornaam was en ze van Franse origine was. In de epiloog van 'Ysopet' schreef de auteur "Marie ai num, si suis de France", wat zoveel betekent als "Ik kom uit Frankrijk, mijn naam is Marie". 'France' betekent hier: Île-de-France, haar geboortestreek. Ook in haar 'Lais' en in 'L'Espurgatoire Seint Patriz' zinspeelt de auteur erop dat haar naam Marie is. In werkelijkheid zijn dit allemaal gissingen. Het is niet mogelijk te achterhalen waar ze is geboren, wie haar ouders zouden zijn geweest, of ze nu getrouwd of ongehuwd was, waar ze woonde en of ze nu in een klooster of aan het hof woonde, in Engeland of Frankrijk. Zelfs haar naam en of ze werkelijk een vrouw was, is onzeker.

In de loop van haar carrière produceerde 'Marie de France' werken in drie verschillende genres - Bretons verhaal, dierfabel en spirituele reis - waarvan de onderwerpen variëren van prachtige liefdesverhalen tot scherpe observaties van dierlijk en menselijk sociaal gedrag, en tot slot, het geven van een visie op zonde en verlossing. Haar bekendste werk zijn de lais, twaalf korte verhalen, die meestal honderd tot vijfhonderd achtlettergepige versregels tellen en gaan over zeer uiteenlopende onderwerpen. Sommige gaan over overspel (Equitan, Bisclavret), andere over hoofse liefde (Chaitivel, Chèvrefoil).