Jules Grandgagnage

Schrijver op Ensie

Gepubliceerd op 11-02-2019

Immanuel Kant

betekenis & definitie

Immanuel Kant (1724-1804) was een Duits verlichtingsfilosoof die wordt beschouwd als een van de belangrijkste denkers van het moderne Europa. Zijn invloed op het westerse denken is moeilijk te overschatten. Hij was de inspiratiebron voor het Duits idealisme van de late 18e en vroege 19e eeuw, en van het kantianisme.

Zijn werken, met name die over epistemologie, metafysica en ethiek – zoals zijn meesterwerken Kritiek van de zuivere rede en Kritiek van de praktische rede – veroorzaakten een volledige paradigmaverschuiving binnen de filosofie: Kant verzoende en combineerde de standpunten van de schijnbaar tegenstrijdige doctrines van rationalisten en empiristen.

Kants werk oefende invloed uit op zijn tijdgenoten Reinhold, Fichte, Schelling, Hegel en Novalis tijdens de jaren 1780 en 1790. De filosofische school die bekendstaat als het Duitse idealisme is voortgekomen uit zijn geschriften.
Arthur Schopenhauer werd vooral beïnvloed door Kants transcendentale idealisme. Kant stelde hierin dat de ideeën tijd en ruimte slechts menselijke percepties zijn; ze zijn dus niet noodzakelijk echte concepten, maar slechts een middel waarmee wij kennis over onze omgeving in onze geest kunnen brengen en ordenen.

Voor de 20e eeuw zijn Jürgen Habermas en John Rawls twee belangrijke politieke en morele filosofen van wie het werk sterk beïnvloed werd door Kants morele filosofie. Hetzelfde kan worden gezegd van de sociologie van Max Weber, de psychologie van Jean Piaget en de taalkunde van Noam Chomsky.

Kants bekendste werken zijn de drie 'kritieken':
- Kritiek van de zuivere rede (1781) is een onderzoek naar de zuivere kennis die ons verstand bezit zonder beroep te moeten doen op ervaring.
- Kritiek van de praktische rede (1788) is een verhandeling over ethiek.
- Kritiek van het oordeelsvermogen (1790) vatte Kant op als een bemiddeling tussen de natuur (het onderwerp van de 'zuivere rede') en de vrijheid (het onderwerp van de 'praktische rede')