Jules Grandgagnage

Schrijver op Ensie

Gepubliceerd op 10-04-2020

Filosofie: de vijf hoofdtakken

betekenis & definitie

Filosofisch onderzoek kan gericht zijn op praktisch elk studiegebied. Traditioneel wordt filosofie opgesplitst in vier hoofdtakken: metafysica, epistemologie, logica en ethiek. Esthetica wordt vaak als vijfde tak toegevoegd aan de indeling van de belangrijkste filosofische studiegebieden.

1 - Metafysica (Grieks, 'na fysica') is het gebied van de filosofie dat zich bezighoudt met de aard van de werkelijkheid. Metafysica als studiegebied stelt vragen die verder gaan dan wat de natuurkunde doet: het beschouwt de ultieme aard van spirituele of niet-fysieke entiteiten, zoals ideeën en emoties. Het behandelt ook fundamentele vragen over het bestaan die vaak door andere wetenschappers als vanzelfsprekend worden geaccepteerd.

2 - Epistemologie of kennisleer is het filosofisch onderzoek naar kennis. Vragen die de kennisleer zich stelt zijn onder meer: 'Hoe is kennis mogelijk?' 'Wat zijn de bronnen van kennis?' 'Wat is ware kennis?' en 'Wat zijn de voorwaarden van kennis?' Een ander woord voor kennisleer is epistemologie, of kentheorie. Het is de studie van de aard, de bronnen en de grenzen van onze kennis. 

3 - Logica is de tak van de filosofie die zich toelegt op het begrijpen en uitdrukken van de regels van redenering en gevolgtrekking. Logica is ontstaan bij Aristoteles, die het gebruik van variabelen heeft geïntroduceerd als een hulpmiddel voor het beschrijven van logische argumenten in algemene termen. Er is geen universele overeenstemming over de exacte definitie en grenzen van logica, en daarom blijft deze kwestie een van de belangrijkste onderwerpen van onderzoek en debatten op het gebied van de filosofie van de logica.

4 - Ethiek is de studie van principes voor goed menselijk gedrag. Het gaat vooral om het vaststellen van morele richtlijnen en het bespreken van hun nut. Ethici proberen vragen over de menselijke moraal op te lossen door begrippen als goed en kwaad, deugd en ondeugd, rechtvaardigheid en misdaad te definiëren. Als gebied van intellectueel onderzoek is morele filosofie ook verwant aan de gebieden van morele psychologie, beschrijvende ethiek en de axiologie of waardenleer.

5 - Esthetiek wordt soms gerekend als een vijfde tak van de filosofie. Esthetica is een tak van filosofie die zich bezighoudt met de aard van schoonheid en smaak, evenals met de kunstfilosofie. Zo houdt zij zich bezig met de aard en voordelen van kunst, schoonheid en andere sensuele ervaringen.