Filosofie is afgeleid van het Grieks: φιλοσοφία filosofia = 'houden van wijsheid'. Het betekent zoveel als "liefde tot kennis" of "wijsheid".
In tegenstelling tot de wetenschappen heeft de filosofie geen eigen object, maar eerder een eigen methode. In de klassieke oudheid was alles object van de filosofie, maar door de opkomst van de moderne wetenschappen vanaf de 17e eeuw is haar onderzoeksgebied afgekalfd. Zo is de studie van de mens nu het terrein van antropologie en psychologie bijvoorbeeld, net zoals sterrenkunde nu voorbehouden is aan de astronomie.
De Duitse filosoof Kant noemde 4 kernproblemen waar de filosofie zich mee bezighoudt:
"Wat kan ik weten?" (Kennistheorie)
"Wat moet ik doen?" (Ethiek)
"Wat mag ik hopen?" (Metafysica) of ontologie
"Wat is de mens?" (Filosofische antropologie)
Enkele problemen die de filosofie onderzoekt, zijn de aard van de werkelijkheid, het juiste handelen, het probleem van het kwaad, de grenzen van de menselijke kennis, de dualiteit lichaam-geest, de vrije wil, het bestaan van goden, de rechtvaardige maatschappij.
Terwijl de westerse traditie sedert de Griekse natuurfilosofen streeft naar een rationeel systeem om de werkelijkheid te begrijpen zonder beroep te moeten doen op bovennatuurlijke verklaringen, is oosterse filosofie (bijvoorbeeld boeddhisme, confucianisme, hindoeïsme, taoïsme) historisch sterker verweven met religie.
