Zonder een spoor van schaamte vertelde een redacteur van een bekende talkshow me een tijdje geleden dat mede in overleg met de presentatoren besloten was geen romanciers meer uit te nodigen, tenzij de roman sterk autobiografisch was, dan kon er tenminste ‘over iets concreets’ gesproken worden. Toen kort daarna een schrijver inderdaad autobiografische elementen had verwerkt in zijn nieuwe roman, en vooraf aan de tvredactie verklaard had daarover te willen praten in de uitzending, sprong het licht op groen. Eenmaal in het programma besloot de auteur toch maar zijn privéleven voor zichzelf te houden, ook na hevige druk van de presentatoren. Na afloop werd hij zéér boos aangekeken.
De overtreffende trap van autobiografische literatuur is wat ze in Engeland als ‘misery memoir’ betitelen. Dat kan van alles zijn, bijvoorbeeld het relaas van een voormalige profvoetballer over zijn verslaving, of het openhartige, tragische verslag van een ernstig zieke. De marketingafdelingen van uitgeverijen zijn er dol op, omdat dat soort onthullende persoonlijke verhalen (zeker als de schrijver ervan een beetje bekend is) aanzienlijk eenvoudiger aan de boekhandel en media te verkopen zijn dan een roman zonder heldere pitch.
De waarachtige literaire uitgever zal een auteur desondanks nooit aanmoedigen vooral autobiografisch te schrijven. Een schrijver is alleen verantwoording verschuldigd aan zijn eigen literaire geweten, drijfveren en obsessies. Schrijvers putten in feite altijd uit hun eigen leven, maar in welke mate, dat blijft in de keuken.
