Jonathan van den Berg

Student Political Science

Gepubliceerd op 09-02-2016

Overhaaste generalisatie

betekenis & definitie

Een overhaaste generalisatie is een drogreden en daardoor een niet kloppende argumentatie. Een overhaaste generalisatie wordt ook wel de 'wet van de kleine getallen' genoemd. Men spreekt van een overhaaste generalisatie als een individu weinig gegevens of casus gebruikt als basis voor een algemene regel.

Drogredenen zijn argumenten die juist lijken, maar dat niet zijn. Hierdoor spreken we van een schijnargument. Het gebruik van drogredenen is niet correct volgens de regels van argumentatie, echter kan het soms bruikbaar en handig zijn om je gelijk in een discussie te halen.

‘Die gevangene heeft nadat hij vrij kwam direct weer een misdaad gepleegd. Zie je wel, gevangenen moeten helemaal niet vervroegd vrij komen!’

Het bovenstaande argument is een voorbeeld van een overhaaste generalisatie. De pleiter concludeert dat gevangenen niet vervroegd vrij mogen komen. Het argument hiervoor is dat een gevangene direct na zijn vervroegde vrijlating een misdaad heeft gepleegd. De fout hierin is dat deze ene gevangene niet representatief is voor de gehele groep gevangen die vervroegd vrijgelaten is. Men kan eigenlijk alleen tot een juiste conclusie komen wanneer er gekeken is naar alle gevangenen die vervroegd zijn vrijgelaten. De pleiter komt dus tot een conclusie door direct (overhaast) één geval te gebruiken om iets te zeggen over de gehele groep (generalisatie). In dit geval zou je eigenlijk enkel door middel van statistiek een goede weergave kunnen krijgen van het gedrag van gevangenen na vervroegde vrijlating. Gekeken moet worden naar alle gevangenen die vervroegd zijn vrijgelaten en de vraag of zij hierna direct een misdrijf hebben gepleegd.

Het misleidende aan deze argumentatie is dat de conclusie makkelijk en graag geaccepteerd wordt doormiddel van één voorbeeld. Je zou deze fout kunnen weerleggen door te zeggen: 'zijn er meer gevangenen die net als deze dit ook hebben gedaan?'