de mogelijk gefingeerde naam van een joodse auteur die in de negende eeuw ergens in het Midden-Oosten een systematische aanval op het Nieuwe Testament en het christendom deed in de vorm van een lange brief (de schrijver zou een voormalige christelijke priester geweest zijn). In de tekst, die zowel in het Arabisch als in het Hebreeuws is overgeleverd, wordt Jezus als gewoon mens beschreven - hij is niet goddelijk - en worden christologische en trinitarische dogma’s bestreden.
Ook latere ontwikkelingen in het christendom als het monnikenwezen, de heiligenverering, de relikwieëncultus e.d. worden gekritiseerd alsmede de grote discrepanties tussen Jezus’ leer en de christelijke theorie en praktijk. Dit tractaat was zeer invloedrijk en populair bij latere joodse auteurs. (Ook al valt dit geschrift buiten de chronologische kaders van deze encyclopedie, wordt het hier toch gereleveerd omdat het - na de satirisch verhalende ToledotJesjoe - het eerste systematische anti-christelijke werk van joodse zijde is dat bewaard gebleven is; bovendien verwerkt het vrijwel zeker joodse bronnen uit de pre-islamitische periode).
