Met dit model kan een goed gestructureerde en overzichtelijke presentatie worden gerealiseerd van de financiële projecties. Daarmee voorkomen de opstellers van een businessplan fouten in de calculaties en kunnen eenvoudig ‘what if’ scenario’s worden doorgerekend en gevoeligheidsanalyses worden uitgevoerd. Deze en de volgende paragraaf geven een kort overzicht hoe zo’n model moet worden gebouwd.
Het meest wordt gebruik gemaakt van een spreadsheet-programma voor de bouw van een financieel model. Onderzoek van Atos KPMG Consulting laat zien dat in de praktijk 90% van de spreadsheet modellen fouten bevatten. Verder is 60% van de modellen ontoereikend om het projectrisico en het financiële risico te evalueren. Toch is het bouwen van een goed en overzichtelijk financieel model op zich niet moeilijk, als de opstellers zich houden aan enkele basisregels. Deze basisregels voor het financieel modelleren komen tot uiting in vijf modelstandaarden. Met deze modelstandaarden wordt gegarandeerd dat het model overzichtelijk blijft, goed begrijpelijk is voor derden en dat fouten tot een minimum worden beperkt.
Modelstandaard 1: Separatie
Separatie heeft betrekking op het gebruik maken van aparte werkbladen bij het bouwen van een financieel model, zoals een werkblad voor de invoergegevens, een werkblad voor de berekeningen en een werkblad voor de uitkomsten. Om er zeker van te zijn, dat een individuele cel met invoergegevens niet wordt gemixt met een formule, kan een individuele cel het beste óf een invoergegeven bevatten óf een formule.
Modelstandaard 2: Consistentie
Met betrekking tot de structuur van het model, is het van belang om:
- Consistente kolommen in de verschillende werkbladen te hanteren. In kolom B wordt bijvoorbeeld jaar 1 gezet, in kolom C jaar 2,enzovoort
- Consistente formules te hanteren op dezelfde rij. Kopieer een en dezelfde formule over de verschillende kolommen van dezelfde rij
Modelstandaard 3: Integriteit
Hierbij is het van belang om controles in te bouwen. Controle behelst bijvoorbeeld of de berekeningen wel optellen tot het totaal, of de balans in evenwicht is en of het marktaandeel niet boven de 100% uitkomt. Controleer bijvoorbeeld ook of een marktaandeel van 0% correspondeert met een omzet van nul.
Modelstandaard 4: Lineairiteit
Het model dient geen cirkelverwijzingen in berekeningen te bevatten. Controleer het model op cirkelwijzigingen en corrigeer deze.
Modelstandaard 5: Beveiliging
Beveiliging heeft betrekking op het beveiligen van werkbladen en werkboeken door middel van “wachtwoorden”. Op deze manier wordt voorkomen, dat niet-geautoriseerde gebruikers invoergegevens of formules wijzigen. Beveiliging is dus gericht op het voorkomen van fouten.
