Ewoud Sanders woordenboeken

Ewoud Sanders (2019)

Gepubliceerd op 05-12-2019

Kijken, kijken en de rest erbij denken

betekenis & definitie

‘Nog mooie boeken gevonden?’ ‘Wel gezien maar niet gekocht want het is erg duur. Meer een kwestie dus van kijken, kijken en de rest erbij fantaseren.’ (Gehoord op de antiquarenbeurs in Haarlem, november 1998.)

Weinig sketches uit de Nederlandse kleinkunst zullen zoveel gevleugelde woorden hebben opgeleverd als de tweespraak die Van Kooten en De Bie in 1977 ten beste gaven in de Houtrusthallen in Den Haag. Zij deden dat als de Klisjeemannetjes, twee Haagse typetjes die zich voornamelijk in clichés uitdrukken. Zoals eerder opgemerkt werd dit live-optreden slechts bij toeval opgenomen. Was dat niet gebeurd, dan waren woorden en uitdrukkingen als bonken; de pruimen op sap zetten; fysiek is altijd psychisch; goed kauwen, dat je eten gelijkmatig in je bloed komt en van wippenstein gaan nu niet algemeen bekend geweest. De dialoog duurde slechts 12 minuten en 23 seconden, maar verbreidde een recordaantal woorden en zegswijzen. Volgens sommigen hoort daar nog een hele reeks synoniemen voor ‘neuken’ bij, maar dat is discutabel (zie bij bonken en de pruimen op sap zetten).

Kijken, kijken en de rest erbij denken is niet in gedrukte vorm aangetroffen, maar je hoort het wel zo af en toe. In de dialoog tussen de Klisjeemannetjes heeft de uitdrukking betrekking op tijdschriften met blote dames. De Bie vertelt dat hij problemen heeft om ’m omhoog te houden, waarop Van Kooten hem vraagt of hij geen Panorama in z’n leesportefeuille heeft.

DE BIE:
‘Ja d’r zit een Panorama in en de Nieuwe Revu, en de Bunte lllustrierte zit er ook in.’

VAN KOOTEN:
‘Nou, dat zijn tachtig tieten per week man.’

DE BIE:
‘Maar wat moet ik nu met papieren joekels?’

VAN KOOTEN:
‘Kijke, kijke, kijke en de rest erbij denke. Ja, je moet er wat voor doen als je hem omhoogwilt houden. Voor niks gaat alleen de zon op.’

In de spreektaal wordt kijken, kijken en de rest erbij denken allang niet meer alleen in een seksuele context gebezigd. Het kan zo’n beetje voor alles worden gebruikt dat niet binnen je bereik ligt. ‘Toen ik laatst met mijn vrouw naar keukens ging kijken’, aldus een informant, ‘zei zij opeens, bij een veel te dure keuken: “Kijke, kijke en de rest erbij denken.’”

De uitdrukking is nog niet gesignaleerd door de woordenboeken.