Muzikaliteit is de natuurlijke aanleg plus ontwikkelde vaardigheid muziek te waarderen. Muzikaliteit is middels aangeleerde klanken in staat zijn iets gemeenschappelijks uit te drukken.
Waarom hebben we muziek, waarom ontstond muziek, waartoe dient muzikaliteit? Vergeet een keer alle muziekinstrumenten zoals viool, saxofoon of drumstel. Zie eens hoe mensen zingen en op de melodie meebewegen. Muzikaliteit is geen extra gave, is niet gelijk aan excellent notenschrift. Een eenzijdige aandacht voor het notenschrift is een vorm van scriptocentrisme. Zelfs dieren maken muziek. Zoals sommige walvissen die jaarlijks hun eigen melodie veranderen waarmee zij als groep door de oceanen trekken.
Vergeet een keer de zogenoemde taligheid van het notenschrift. Vergeet ook eens de gesproken teksten en de gezongen woorden tijdens een opera. Observeer tijdens een uitvaart wat muziek bij sommige deelnemers doet. Muziek krijgt een extra-muzikale betekenis, doet aan betekenisgeving. Er wordt empathisch – via spiegelneuronen - ingeleefd en meegeleefd, soms mee gehuild. Muzikaliteit en daarmee muziek doet emoties als verdriet en vreugdegevoelens - nimmer jaloezie of schuldgevoelens - delen.
Bestaat er een muzikale grammatica die zo goed als alle muziek inclusief oermuziek omvat? Als er al universele kenmerken van muziek bestaan dan lijken die te maken hebben met regelmaat, patronen, pulsaties, cadans en ritmes plus - belangrijk - lichamelijkheid in de vorm van meedeinen. En een vraag zou kunnen zijn of muzikaliteit te maken heeft met de hartslag van moeder de walvis waarnaar het diepgewortelde walvisje maandenlang heeft geluisterd.
Muzikaliteit begint bij herhaalde melodische geluiden zintuigelijk delen. Ook congenitaal doven en amuzikalen kunnen muziek lijfelijk ervaren en emotioneel waarderen. Zonder muziek kunnen we niet.
