Jannes H Mulder

Jannes H Mulder (2024)

Gepubliceerd op 22-09-2022

Heilig geloof

betekenis & definitie

Heilig geloof is dik aangezet geloof. Heilig geloof benadrukt iemands identiteit en zet soms aan tot actie. Heilig geloof is niet gelijk aan cultuurgeloof.

Heilig geloof kent twee varianten: religieus en seculier. Beiden vormen van nadrukkelijke gelovigheid leiden soms tot incidenten. Van religieuze aard zijn Jehova´s die bloedtransfusies weigeren, moslims die op de campus om een gebedsruimte vragen, kerkgangers die liever geen koopzondagen willen etc. Seculier heilig gelovigen komen voor onder dienstweigeraars, vegetariërs, feministen, milieuactivisten en zo meer.

Heilig geloof neigt tot identiteitsobsessies en daarmee tot micro-agressie. Denk aan incidenten rond hand geven en opstaan. Aan klokgelui op zondag in Tilburg. Ook geestelijke verzorging in zorginstellingen en halal in gevangenissen kunnen opeens extreem gevoelig liggen. Homo’s die specifiek in hun RK-kerk willen trouwen. Meer seculier, niet-religieus heilig geloof komt onder demonstranten tegen Zwarte Piet, cultuurmarxisten en dierenrechtenactivisten voor.


Gelijkberechtiging in conflictsituaties vereist een enkele keer onderzoek naar het ´aangedikte verhaal`. Naast individuele grondrechten als expressievrijheid en godsdienstvrijheid richt de evaluatie van de ´diepte´ zich op (1) de toegankelijkheid en geloofwaardigheid van de argumentatie (is sprake van selectieve verontwaardiging?), (2) de mate van aantoonbare gelovigheid in het verleden (is sprake van dikke-ik-gedrag of van opportunisme?), (3) de persoonlijk ondervonden krenking van integriteit (is sprake van symbolische schade?) en (4) de financiële gevolgen.

Samenvattend: over heilig of dik-geloof zonder ernstige conflicten of schade hoeft niemand zich werkelijk druk of dik te maken. In sommige gevallen vraagt heilig of aangedikt geloof om een serieus uitgevoerde evaluatie.