Jannes H Mulder

Jannes H Mulder (2024)

Gepubliceerd op 09-05-2022

Cute

betekenis & definitie

Cute is gecultiveerde schattigheid. Cute of kawaii in Japan zijn meisjes die zich schattig voordoen. Cute in algemene zin betekent dubbelzinnig gedrag dat aandoenlijk én enigszins zielig is. Pokémon, Nijntje en sommige emoticons en emojis zijn cute vanwege de combinatie van aantrekkelijkheid én hulpeloosheid.

Jongere vrouwen kunnen het ambigue van cute in hoge mate waarderen. Zijn zij onzeker, machteloos en ondergeschikt of drukt hun lichaamstaal het tegendeel uit? Het verzet tegen mannelijkheid is soms verraderlijk zacht en gewiekst onzeker (‘Als je wilt doe ik dat. Laat me niet alleen machteloos zijn maar het spel spelen voor je; het kan me niet schelen, het doet me niet zoveel’). Bij transgenders kan schattigheid onderdeel van hun identiteitsritueel zijn. Het maniërisme van popperig gedrag (on- en offline) is nimmer eenduidig. Ook mannelijke volwassenen doen soms geraffineerd en gecultiveerd cute (Trump als boefje in een oud mannenlijf).

Gecultiveerde schattigheid komt oorspronkelijk uit Japan. Rond 1980 verspreidde het fenomeen zich razendsnel. Sociale media en commercialisering zorgen mondiaal voor verschillen in cute-achtigheid binnen jeugdculturen. De betekenis van cute blijft echter globaal gelijk. De kracht van kinderlijke onschuld en wrede grappen.

Snoezige baby’s en donzige poesjes waren er eerder dan Hello Kitty. Chinese panda’s en bonsaiboompjes waren altijd al schatterig. De sfinx van Gizeh, Grimm’s sterrendaalders, boomkabouters of zeemeerminnen, steeds zit het dubbelzinnige van mythische aantrekkelijkheid erin. Betovering plus sinister? Vergelijk cute-gevoelens met de tegenovergestelde gevoelens van het sublieme. Subliem is magistraal plus huiveringwekkend, vreselijk mooi plus angstaanjagend. Of vergelijk cute met kitsch en camp. Gecultiveerde overdrijving wordt door sommigen grappig, door anderen meelijwekkend gevonden.

Schattigheid raakte lang geleden al gevoelige snaren. Tegenwoordig krijgt cute meer betekenis omdat de cute-cultus overgaat in een permanente levensstijl van valse betovering. Cute krijgt dan een morele lading. Cute wordt politieker.