Jannes H Mulder

Jannes H Mulder (2024)

Gepubliceerd op 26-11-2022

Acculturatie

betekenis & definitie

Acculturatie is het mengen van culturen. Acculturatie is als minderheden en de meerderheid elementen van elkaars cultuur overnemen. Acculturatie is spontane menging van elkaars gewoontes en routines. Acculturatie, inculturatie en syncretisme vertonen overlappingen.

Eetgewoonten mengen zich goed. Couscous, pasta, aardappelen en rijst, de meesten eten het beurtelings allemaal. Overal ter wereld wordt aan minderheden gevraagd zich aan te passen, te accommoderen, integreren, assimileren en zo meer. Met als gevolg dat culturen - van minderheden én van de meerderheid - zich mengen. Binnen multiculturele samenlevingen ontstaan mengverhoudingen van overheersende cultuur en minderheidsculturen. Deze mengverhoudingen lopen uiteen en hebben maatschappelijke betekenis.


Ook binnen religieuze minderheden worden mengverhoudingen op karakteristieke wijze uitgedrukt. Veelkleurige hoofddoeken en islam als levensstijl (islam light) drukken een verhouding met de heersende cultuur uit waarmee de toon is gezet. Een zuinige cultuurmenging uit zich in onvoldoende taalbeheersing, traditionele kleding of religie online met radicaliserende boodschappen. Overdreven acculturatie weerspiegelt zich door van de maatgevende meerderheidscultuur buitensporig veel over te nemen. Het resultaat is een groep migranten en nieuwkomers die diasporisch gedrag vertonen. Afkomst en oorspronkelijke identiteit worden soms verloochend. Nieuwe rituelen en cultuurmenging toonde zich in veranderingen van islamitisch begraven en de wijze van elkaar begroeten tijdens de corona-crisis.

Ook binnen de heersende meerderheid verschillen de mengverhoudingen. Cultuurmenging drukt zich dan uit in bijvoorbeeld de zogenoemde boeddhaïsering van Nederland. Of in de mate waarin bijvoorbeeld de etiquette van minderheden al of niet worden aanvaard (hand geven, uiterlijk, kleding, opvoeding).

Acculturatie krijgt betekenis in de ontmoeting van mensen. Hoe summier het contact ook is, iemands optreden in de publieke ruimte is vaak een lakmoestest voor onze multiculturele maatschappij. Wie bijvoorbeeld over hoofddoek of boerkina gedoe maakt, bekent kleur, de kleur van onverdraagzaamheid.