Het proces van 'zelfpublikatie': het verspreiden van gegevens via ondergrondse kanalen. Het woord is Russisch en daar komt de oorspronkelijke betekenis vandaan: het fotokopiëren en distribueren van verboden teksten en boeken tijdens het communistische regime.
In tal van landen bestaat er censuur op bepaalde geschriften of (pornografische) afbeeldingen. De gedrukte media (boeken, tijdschriften) zijn door de betreffende regeringen nog wel onder controle te houden, maar het publiceren en raadplegen (of downloaden) via Internet is volstrekt oncontroleerbaar. Dat stelt de regeringen van landen waar een bepaalde vorm van censuur bestaat voor bijzondere problemen. Op dit moment (zomer 1995) is men in de Verenigde Staten een beetje wakker geworden en is er een wetsvoorstel aanhangig om publikaties op Internet aan regels te binden. 'Netizens' hebben inmiddels een flinke protestcampagne gestart, maar of het zin heeft is de vraag. Aan de andere kant kun je je afvragen of het wetsvoorstel zin heeft. Datgene wat in de Verenigde Staten op een gegeven moment misschien niet meer mag, mag in Nederland of Finland misschien nog wel. Daarom kan een Amerikaan gewoon verder gaan met publiceren van gecensureerd materiaal via bijvoorbeeld een 'mirrorsite' in een ander land. En daar kan niemand iets tegen ondernemen. Stel dat dit allemaal doorgaat (en dat blijft even de vraag), dan zou het betekenen dat het juist de Amerikanen zullen zijn die moeten teruggrijpen op het Russische fenomeen 'samizdat'. Dat stemt tot nadenken... Censuur op Internet is om fysieke redenen niet te realiseren.
