Zuidnederlands Woordenboek

Walter De Clerck (1981)

Gepubliceerd op 03-02-2023

opkuisen

betekenis & definitie

I. M. betr. t. zaken, inz. m. betr. t. huizen, kamers, de vloer enz.: schoonmaken, een (schoonmaak) beurt geven; soms bep.: in orde brengen, opknappen; (iets dat gemorst is) opnemen, opdweilen.

Hoe is het Gods mogelijk dat zich ooit een mondig wezen inlaten zou met een rommelige mansarde, die sinds de laatste Paasweek niet meer is opgekuist? TEIRLINCK 1952, 1, 190.Niet voordat aan deze zijde alles tot in de puntjes was voleindigd en opgekuist, werd aan den overkant met het tweede voetstuk begonnen, STREUVELS 1964, 155.

Bejaardenhelpsters zijn meestal boven de veertig, en beschikken aldus over voldoende begrip en geduld. „Het steekt niet zo nauw of de bejaardenhelpster alles goed opkuist of niet. Als zij er maar is”. Dit zei deze bejaarde en vele anderen denken in hun binnenste hetzelfde, Vrouw en Wereld nov. 1974, p. 29.

Bij sterfgeval, verhuizingen, uitscheiding van bedrijf enz. Volledig opkuisen van stallen, ateliers, woningen enz., Shopping (ed. Gent) 12/8/1976.

Uw tuin moet opgekuist worden? Ik doe het voor u, Gent 12/8/1976, p. 17.

Oude Vlaamse Boerenkastjes nog met houten tapkes in pitch-pine, kerselaar, olm, populier, eik, notelaar, aan ongeloofl. lage prijzen en voll. opgekuist, Gent 19/8/1976, p. 20.

Verkoopzaal ... koopt aan de hoogste prijs: inboedels, overnamen, volledige opruiming, sterfgeval, opkuisen zolders, Gazet v. Antw. 23/4/1977.

Ik hoor ... verklaren dat burgemeester De Paepe aan Walter de toelating verleende om de St.-Jacobsfeesten met tien dagen te verlengen, op voorwaarde dat hij eerst het pleintje grondig zou opkuisen om de Hollanders de indruk te geven dat het feest gedaan is, Gentenaar 27/7/1977.

2. In oneig. toep.: opeten (inz. wat nog overblijft): geef maar hier, ik zal die patatten nog wel opkuisen; zijn telloor helemaal opkuisen, zijn bord leeg eten, niets op zijn bord laten liggen; - (geld) opmaken, verkwisten; - (een achterstand) wegwerken.

Hij bouwde de Dienst voor Kulturele Zaken uit en zorgde voor een nieuw statuut voor het stadspersoneel: «Er moest een hele achterstand opgekuist worden.» Kultuur is erg dankbaar, Gentenaar 22/5/1977.

Afl.: opkuis, schoonmaak (Geen kosten voor opkuis, Gazet v. Antw. 3/6/1978).

< >