Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 04-07-2022

Joan cele

betekenis & definitie

beroemd schoolrector (Zwolle ca 1345 - 9 Mei 1417), werd na academische studiën, het laatst te Praag, in 1374 of 1377 rector van de parochieschool te Zwolle. Door uitbreiding van het leerprogramma met het quadrivium (arithmetica, geometrica, astronomica en musica), zodat de zogeheten zeven vrije kunsten volledig werden onderwezen, herschiep hij zijn school tot een instelling voor middelbaar onderwijs, die onder zijn bewind een buitengewone vermaardheid verwierf, dank zij ook zijn persoonlijke kwaliteiten als streng handhaver van orde en tucht en bovenal als overtuigd aanhanger en propagandist van de Moderne Devotie.

Het aantal leerlingen (uit verschillende Nederlandse gewesten en zelfs uit Duitsland afkomstig) liep in sommige jaren op tot 800 en 1000. Cele was persoonlijk bevriend met Geert Groote en bezocht samen met hem, op weg naar Parijs, Ruusbroec, die op beiden een onuitwisbare indruk maakte. Ook stond hij in betrekking tot de Kartuizers van Munnikhuizen, bij Arnhem. Ruim 40 preken, die hem een plaats bezorgen onder de oudste Noordnederlandse prozaïsten, zijn van hem bewaard gebleven (Gemeentearchief te Zwolle).Lit.: M. Schoengen, Die Schule von Zwolle, diss. Freiburg (1898), S. 27ff.; Th. J. de Vries, Duutsche Sermoenen van Mag. Joan Gele etc. (bloemlezing, Zwolle 1949).

< >