Nederlands zeeman (Scheveningen ca 1600 - San Thomé, WestAfrika, 31 Oct. 1641), is meer bekend als kapitein Houtebeen „die d’ene been in een scheepsgevecht verloren hebbende, op een houten been soo wel gingh, dat men het qualijck konde mercken”. Hij voer al zeer jong ter zee en klom in dienst van de West-Indische Compagnie snel op; deed in 1626 zijn eerste tocht naar de West als schipper, werd in 1639 commandeur en in 1641 admiraal.
In totaal stak Jol 9 maal de Atlantische Oceaan over om de Spanjaarden en Portugezen in de Caraïbische wateren te bestrijden. In 1635 viel hij in het Engelse Kanaal in handen van de beroemde Duinkerker kaper Jacques Collaert, maar werd in 1636 uitgeleverd. Als commandeur van een smaldeel Compagniesschepen stelde hij zich in 1639 onder de bevelen van Maarten Harpertszoon Tromp en had een belangrijk aandeel in diens overwinning op de Spaanse vloot bij Duins. De 30ste Mei 1641 zonden de bewindhebbers hem als admiraal over een vloot van 21 schepen naar de westkust van Afrika, om de belangrijkste Portugese havens Luanda en San Thomé aan te tasten. Eerstgenoemde viel hem al dadelijk in handen, maar San Thomé eerst na zware strijd. Door het ongunstige klimaat vond Jol er de dood. DR F. W. STAPEL.
