Spitsroeden of kleine roeden werden te voren gebezigd bij het toepassen der straf van het spitsroedenloopen. Deze, vroeger bij het leger in gebruik, bestond daarin, dat de schuldige met ontblooten rug tusschen twee rijen soldaten moest doorgaan, waarop ieder van deze hem een slag met de roede toediende. Voor en achter hem stapten soldaten met naar hem toegekeerd blank geweer, zoodat hij zich naar hun bedaarden stap moest voegen, en achter de rijen hielden officieren het toezigt, dat de met roeden gewapenden hun pligt volbragten.
Deze gruwelijke straf had dikwijls een doodelijken afloop. Zij heeft zeer lang bestaan in Oostenrijk en schijnt nog altijd te worden toegepast in het knoetlievend Rusland, maar werd bij de overige Mogendheden reeds in den aanvang dezer eeuw afgeschaft. Wij mogen niet nalaten hierbij op te merken, dat ook bij onze Marine eene ligchaamsstraf heeft bestaan, die men laarzen noemt; zij werd echter dezer dagen opgeheven.
