Adoptie is een algemeen gehanteerd, niet gespecificeerd begrip, waarmee de acceptatie van een nieuw product wordt aangeduid door de beoogde doelgroep(en) van afnemers, die daarvan blijk geven door het te verwerven en het vervolgens te blijven gebruiken.
De adoptie van een innovatieve ontwikkeling kan een aanvulling inhouden ten opzichte van het al aanwezige aanbod binnen de betreffende markt. Maar zij kan ook een of meer producten daaruit verdringen. In het geval het een verdringingsmarktsituatie is, leidt dat tot wat genoemd wordt ‘diffusie’ van de daarvoor afgenomen producten. De opstelling van de koper bij de overgang van diens oude naar het nieuwe product wordt ook wel ‘afdankgedrag’ genoemd.
Er worden vijf ‘adoptiecategorieën’ onderscheiden op basis van de toegekende opnamesnelheid voor nieuwe producten, te weten de:
• ‘Innovators’: de hoogste opnamesnelheid;
• ‘Early adaptors’: een (zeer) hoge opnamesnelheid;
• ‘Early majority’: de eerste helft van de meerderheid van de volgende kopers;
• ‘Late majority’: de tweede helft van de meerderheid van de volgende kopers;
• ‘Laggards’: de groep achterblijvers.
De opnamesnelheid kan afgezet worden op een adoptiecurve, waarbij de schaalindeling gebaseerd is op het aantal keren de standaardafwijking, waardoor het productonafhankelijk is.
