is de naam van het geduchte wapen, dat tijdens den wereldoorlog vele schepen vernield heeft. Het zijn buitengewoon vernuftig geconstrueerde projectielen, die, eenmaal van een oorlogsschip te water gelaten, „gelanceerd”, zoals de term luidt, op 2 à 3 m. onder water op eigen kracht op haar doel, een vijandelijk schip, toesnellen, automatisch koers en diepte houden en bij de botsing met het bepaalde schip tot ontploffing komen, waardoor dit laatste gewoonlijk tot zinken wordt gebracht.
Dergelijke torpedo’s hebben een lengte van 5 tot 7 m., een midden-doorsnede van 35 tot 53 c.m. en een gewicht van 500 tot 1000 k.g.De torpedo is van voren naar achteren verdeeld in: de ladingkamer, de luchtkamer, de geheime kamer, de machinekamer en het staartstuk of de ballastkamer.
De ladingkamer bevat een ± 200 k.g. zware lading, die door het „pistool” tot ontploffing wordt gebracht. Het pistool is een vooruitstekende pin, die bij de botsing tegen den scheepswand wordt ingedrukt, dan een „aanvuurlading” doet exploderen, welke op haar beurt weder de eigenlijke lading tot ontploffing brengt.
De luchtkamer is gevuld met samengeperste lucht, welke dient, om door middel van den kleinen motor in de machinekamer de beide schroeven in beweging te brengen, welke de torpedo, evenals een gewoon motorschip, maar dan met een snelheid van 50—80 k.m. en onder water, over een afstand van I—10 k.m. kunnen voortstuwen.
De geheime kamer bevat den diepteregelaar, welke de torpedo op een bepaalde diepte houdt, opdat zij niet onder het schip doorgaat en ook niet te hoog in het water ligt, zodat zij — bij oorlogsschepen — stuit op een hoger gelegen, bijna ondoordringbare pantsering. Deze kamer heet geheim, omdat de constructie-bizonderheden van den diepteregelaar, waarop eigenlijk alles aankomt, geheim worden gehouden. De werking komt hierop neer, dat door den meerderen of minderen druk van ’t water — afhankelijk van de diepte, waarop de torpedo zich bevindt — een klepje met veer wordt neergedrukt, dat via een hefboom met stangetjes, een horizontaal roer achter aan de torpedo in beweging brengt, waardoor deze óf stijgt, of daalt.
Van de twee om elkander draaiende, holle schroefassen, welke de beide schroeven doen draaien, dient de binnenste tevens als afvoerpijp van de afgewerkte lucht der machine en de uit deze as ontsnappende lucht vormt de beruchte „bellenbaan”.
In het staartstuk bevindt zich de koersregelaar, welk ingenieus toestel den koers van de torpedo automatisch corrigeert, zodat deze slechts een minimum van de oorspronkelijke richting afwijkt. Zijn werking houdt verband met die van de gyroscoop, d.w.z. de sneldraaiende, vaste as van dezen regelaar vertoont de neiging om steeds dezelfde richting te willen behouden. Wijkt de torpedo van de gegeven richting af, dan wordt de afwijking door den koersregelaar opgevangen en omgezet in een mechanische beweging, die nu via een paar stangetjes ’t roer naar rechts of links doet draaien, zodat de koers beter wordt.
Behalve onderzeeboten en zgn. torpedoboten zijn ook oorlogsschepen met torpedolanceerbuizen uitgerust, terwijl er nu ook vliegmachines zijn gebouwd, die enkele torpedo’s meenemen en lanceren kunnen.
