Wat is dat? Encyclopedie voor jongeren

P.J.F.H. van de Rivière, R. de Ruyter-van der Feer (1928, 1930 en 1938)

Gepubliceerd op 09-08-2019

Garibaldi

betekenis & definitie

De naam van dezen leider der z.g. „Roodhemden” is onverbrekelijk verbonden aan het streven naar politieke eenheid in Italië.

In 1807 werd Garibaldi te Nizza (Nice), dat nu tot Frankrijk, doch toen tot Italië behoorde, geboren en reeds als jongeman stelde hij zich tot doel, Italië los te maken van Oostenrijk en van Oostenrijksen invloed en de verschillende delen van ’t land te verenigen tot één krachtigen republikeinsen staat.
De révolutionnaire woelingen van de 19de eeuw vonden steeds weerklank in één of meer delen van Italië; zowel in 1834 als in 1848 deed Garibaldi met zijn bende vrijheidsstrijders een poging, om een grote republiek Italië te stichten, maar beide keren tevergeefs. In het grote schiereiland voelde men in die jaren meer voor het plan, den koning van Sardinië en Savoye enz. tot koning van Italië te verheffen. In 1848 bindt deze vorst dan ook in Noord-Italië den strijd aan tegen de Oostenrijkers. Garibaldi sluit zich dan bij hem aan, maar de Italianen zijn nog te zwak en Oostenrijk weet zijn gezag te herstellen.
In Rome, waar een republiek was uitgeroepen en waar de Paus was uitgeweken, hield Garibaldi nog stand. Frankrijk mengde zich toen in de zaak, het gezag van den Paus werd hersteld en Garibaldi vluchtte naar Amerika.
In 1859 stonden de kansen beter. Napoleon III van Frankrijk had zich bereid verklaard, Sardinië tegen Oostenrijk te steunen.
Met succes werd de oorlog gevoerd, maar juist toen Italië op het punt stond blijvende resultaten te verkrijgen, werd Napoleon III bevreesd voor de internationale gevolgen van zijn medewerking en sloot hij vrede met Oostenrijk.
De Italianen waren echter niet meer te remmen en overal proclameerde men de aansluiting bij Sardinië.
Ook Garibaldi snelt zijn geliefd vaderland weer te hulp en verovert Sicilië, daarna in 1860 Napels. Sardinië had zich buiten deze veroveringen gehouden, omdat de regering zich niet geheel vrij gevoelde, in verband met de houding van Napoleon III.
Nu Garibaldi echter Rome naderde, moest Sardinië wel ingrijpen, wilde het niet de kans lopen, dat de Romeinse Republiek zou herleven, want de volgelingen van Garibaldi waren vurige Republikeinen. Napoleon gaf Victor Emanuel zijn toestemming en deze liet zijn leger den Kerkelijken Staat binnenrukken.
Zelf begaf Victor Emanuel zich naar Napels, waar Garibaldi, de vurige republikein, zich, na een grote zelfoverwinning, bij hem aansloot. Garibaldi begreep, dat wanneer hij met den koning van Sardinië samen zou strijden, de eenheid van Italië tot stand zou kunnen komen; al zou Italië dan geen republiek maar een koninkrijk worden.
Einde 1860 ontstond dan ook werkelijk het koninkrijk Italië; alleen Venetië en Rome behoorden er nog niet toe.
In 1867 deed Garibaldi plotseling een inval in den Kerkelijken Staat, terwijl de Italiaanse regering hem eerst had tegengewerkt. Weer kwam Frankrijk tussenbeide en redde zo voor den tweeden keer het wereldlijke gezag van den Paus. Weer was Garibaldi’s poging dus mislukt.
Eerst in 1870 wordt Rome bij het koninkrijk Italië ingelijfd, maar Garibaldi heeft er dan geen deel aan, hij strijdt met zijn Roodhemden in Frankrijk tegen de Duitsers. Zijn rol is uitgespeeld en in 1882 overlijdt deze grote strijder voor de eenheid van Italië.

< >