werktuig vooral in gebruik bij de bouwvakken, dienende om den horizontalen stand van een vlak of een werktuig te regelen. Het bestaat uit een glazen buis, met spiritus of ether zoover gevuld, dat een kleine luchtbel overblijft, die bij horizontalen stand zich in het midden der buis moet bevinden.
Met behulp daarvan wordt het waterpassen verricht. Een meer gecompliceerd waterpasinstrument, vcor het overbrengen en constateeren van hoogte-punten van een terrein, bevat een kijker verbonden aan de bovenvermelde glazen buis, en rustend op een drievoet. De kijker is draaibaar om een verticale as, en zoodanig te plaatsen, dat de vizierlijn zich bij een ronddraaiende beweging in een horizontaal (waterpas) vlak bevindt. Hierdoor wordt het mogelijk, naar verschillende zijden, gelijk hoog gelegen (waterpasse) punten te noteeren.
