naam van twee turksche sultans:
M. I, (1730—54), zoon van Mustapha II en opvolger van Achmed III, geb. 1696, werd in 1730 door de Janitsaren op den troon gezet; hij voerde o. a. oorlog met Karel VI en heroverde NoordnServië en Klein-Walachije; hij overl. in 1754 en werd opgevolgd door zijn broeder, Osman III.
M. II, (1808—39), geb. 20 Juli 1785, was de tweede zoon van den in 1789 gestorven sultan Abdul-Hamid. Toen zijn oudere broeder, Mustapha IV, in 1807 den troon beklom, moest M., opdat men geen mededinger naar den troon te vreezen zou hebben, vermoord worden, doch hij werd gered, maakte zich in 1808 meester van de kroon en liet het kind van Mustapha IV en diens zwangere gemalinnen om het leven brengen, zoodat hij de eenige overgeblevene was van den stam van Osman. Zonder geld en bijna zonder leger moest hij den oorlog met Rusland en den strijd tegen de Serviërs voortzetten, tot hij eindelijk geheel uitgeput, genoodzaakt was met Rusland den vrede van Bucharest in 1812 te sluiten. Nadat hij binnenslands herhaalde opstanden vaak op bloedige wijze onderdrukt had, barstte in 1821 de opstand der Grieken uit, die na hevigen worstelstrijd met de onafhankelijkheid van Griekenland eindigde. Inmiddels kwam bij M. meer en meer het plan tot rijpheid, om alles in zijn rijk op europeeschen voet in te richten. De afschaffing der Janitsaren (zie ald.) in 1826 was hiervan een eerste gevolg. M. trotseerde de ontevredenheid over zijn hervormingen en de onderwerping van sommige oproerige pacha’s scheen zijn plannen te begunstigen, toen het plotseling uitbreken van den oorlog met den pacha van Egypte, Mehemed-Ali (1831) nieuwe hinderpalen deed ontstaan. Alleen de hulp van Rusland, tot hetwelk hij in den uitersten nood zich wendde, redde hem. Nauwelijks was dit gevaar te boven gekomen, toen nieuwe opstanden in Albanië, Bosnië en Klein-Azië plaats vonden. Zijn voornemen om zich in 1834 in Syrië op Mehemed Ali te wreken, werd door de tusschenkomst van europ. mogendheden verhinderd. Onder dit alles ging M. voort met zijn hervormingen. Hij stierf 1 Juli 1839. M. was door de omstandigheden hard en wreed, maar tevens een man van groote geestkracht en scherp verstand.
