Gepubliceerd op 23-02-2021

Juniperus

betekenis & definitie

Trn., plantengeslacht van de familie der Coniferen, afdeeling der Cupressineeën, bevattende eenige boomen en struiken met tweehuizige bloemen en met naald- of schubvormige bladen; de vrucht is een op een bes gelijkende kleine, meestal drie zaden bevattende kegel. Het geslacht J. telt soorten in Noord-Amerika, Azië en Europa, vooral in de landen rondom de Middellandsche zee.

J. communis, de jeneverboom, 'jeneverstruik of vrakelbes, is in den regel een 1—3 m. hooge struik, die echter onder bijzonder gunstige omstandigheden een 5—10 meter hooge boom kan worden; hij heeft 12 millim. lange, lijn-priemvormige stekende bladen; de beskegels zijn in het eerste jaar eirond en groen van kleur, later worden zij kogelrond, zwart, blauw berijpt; deze bessen (jeneverbessen) zijn eerstens bruikbaar als groente; haar ingedikt sap (officineel onder den naam Succus Juniperi inspissatus) vormt een urine- en zweetdrijvend middel; zij dienen verder ter bereiding van verscheidene opwekkende, de spijsvertering bevorderende geneesmiddelen (jeneverbes-olie, enz.), en verder van jenever. Officineel zijn ook de bessen zelf in haar geheel; als thee afgetrokken leveren zij een urinedrijvend middel. Het geelachtige roode in de kern blauwachtige, harde en welriekende hout, wordt 280 gebruikt om fijn schrijnwerk in te leggen, en ook bij de jeneverfabrikage. De spaansche jeneverboom, J. oxycedrus, op droge plaatsen in het gebied der Middellandsche zee, heeft veel grootere, roode vruchten; men trekt van deze soort hetzelfde nut als van de vorige; verder levert zij de kwalijkriekende cade-olie (Oleam cadinum), die in de veeartsenijkunde toepassing heeft gevonden; deze olie leveren ook andere europeesche J.-soorten, als J. thurifera. De voornaamste amerik. soort is de virginische jeneverboom, J. virginiana, ook roode ceder geheeten, een 12—15 m. hooge boom, met aromatisch, balsamiek riekende, langwerpige ruitvormige bladen en zwartblauwe beskegels. Van het hout maakt men sigarenkistjes; ook wordt het gebruikt als hout voor potlooden.

< >