Gepubliceerd op 17-02-2021

Haroen al rasjtd

betekenis & definitie

(d. i. de gerechtige) de ten onrechte meest beroemde der kaliefen, de held uit de Duizend en één nacht, zoon van kalief Al Mahdii, geb. 766 na Chr., volgde in 786 zijn broeder Al Hadi op als vijfde kalief uit de dynastie der Abbassiden. De ware geschiedenis is in lijnrechte tegenspraak met de sage, die H. prijst als toonbeeld van eerbiediging der wetten, van rechtvaardigheid, grootmoedigheid en vrijgevigheid, als het ideaal van een heerscher.

H. was grillig, achterdochtig, stoorde zich aan niets, maar had geen karakter; Dsjafar, uit het geslacht der Barmakiden, den aanzienlijks ten man van zijn rijk, liet hij wreedaardig terechtstellen en deze geheele perzische familie, die zich zoozeer verdienstelijk had gemaakt tegenover het land en de dynastie, beroofde hij van haar ambten en waardigheden (803). Was zijn regeering tot dan toe gelukkig geweest en kon H. in het door Mansür gestichte en weldra tot residentie verheven Bagdad, waarheen uit alle deelen des rijks de schattingen vloeiden, de rijkste pracht ten toon spreiden en zijn hof tot het middelpunt maken waar de beroemste mannen der mohammedaansche wereld, zich vereenigden, na den val der Barmakiden brak de eene opstand na de andere uit en het rijk werd het tooneel van de gruwelijkste burgeroorlogen. De macht van het kalifaat begon te dalen in de voornaamste grenslanden, alsmede in het Atlasgebied en in Transoxanië. Vijf jaren na den val der Barmakiden trok H., nadat hij zijn zoon Ma’noen vooruitgezonden had, naar Chorasan om een opstand te onderdrukken, die zich over geheel Transoxanië uitgebreid had; doch hij werd ziek in Tus en overl. aldaar op 24 Maart 809. Tienmalen hebben de legers van H. een inval gedaan in het byzantijnsche rijk, en al lieten de Grieken niet na verdedigingstochten te ondernemen, toch bleven de grenzen van het rijk behouden onder H.; zijn naam werd bekend in het Westen door de schitterende ontvangst, die hij in 797 een gezantschap van Karel den Grooten bereidde. Vergel. Palmer, The caliph LLaroun-Alraschid (Londen 1880).

< >