Dipleidoskoop

betekenis & definitie

gr., een door den eng. chronometermaker Dent in 1844 saamgesteld instrument voor tijdsbepaling, bestaande uit drie geslepen rechthoekige glasplaten, tot een ongelijkzijdig prisma opgesteld; een der platen, nl. de voorste en naar het zuiden gekeerde, is doorzichtig, de beide anderen aan de achterzijde belegd; het geheel wordt zoo opgesteld dat de bovenvlakte in den meridiaan valt en de schuine achterkant evenwijdig loopt met de aardas. Wanneer nu een zonnestraal op de voorste doorzichtige glasplaat valt, zoo ontstaat ten eerste een beeld der zon door onmiddellijke reflectie van de voorzijde der glasplaat, en voorts ook een tweede, door reflectie aan de binnenzijde der belegde platen; beide beelden verplaatsen zich met den stand der zon aan de hemelruimte en wel in een aan elkander tegenovergestelden zin; beide beelden moeten saamvallen wanneer de zon in den meridiaan staat of culmineert; tengevolge der tegenovergestelde beweging van beide beelden is dit saamvallen zeer scherp waarneembaar.