Technische encyclopedie

Winkler Prins (1975)

Gepubliceerd op 23-12-2024

DRAAGVERMOGEN

betekenis & definitie

(Fr.: capacité de charge; Du.: Tragkraft, Tragfähigkeit; Eng.: portative power, portative force), in het algemeen de last die een kabel, takel, balk, vloer, brug, voertuig enz. veilig kan dragen. Het theoretisch berekende draagvermogen ligt aanmerkelijk lager dan het in de praktijk aanvaarde, omdat men een veiligheidsmarge wil hebben tegen materiaalfouten en het resultaat van onzekere factoren in de berekening.

Onder het draagvermogen (Fr.: capacité portante; Du.: Tragfähigkeit; Eng.: bearing capacity) van grond wordt verstaan de druk waaraan de grond weerstand kan bieden voordat hij meegeeft. Men onderscheidt vervormingsdraagvermogen (druk waarbij de samendrukking van de grond een toegelaten waarde overschrijdt) die vooral bij funderingen voorkomt; en evenwichtsdraagvermogen (druk waarbij de grond zijdelings begint uit te wijken).

Onder het draagvermogen van heipalen wordt verstaan de drukkracht die kan worden opgenomen zonder dat te grote zettingen ontstaan. Het grensdraagvermogen is de som van de mantelwrijving (‘kleef ’) en de puntweerstand, die als maatgevend wordt beschouwd. De grootte hiervan kan benaderd worden met een diepsondering. Een prognose voor het draagvermogen baseert men op de zakking van de paalkop na 30 slagen met het heiblok. Men beschikt over half theoretische, half empirische heiformules om het draagvermogen van de paal af te leiden uit de zakking per slag, het gewicht van het heiblok, de valhoogte, het paalgewicht enz. Tenslotte kan het draagvermogen worden geverifieerd met een proefbelasting.

Onder het draagvermogen (Fr.: capacité de chargement; Du.: Tragfähigkeit, Nutzlast; Eng.: carrying capacity) van een voertuig wordt de toegestane lading verstaan; zo mag een 2-tons-vrachtwagen maximaal 2000 kg vervoeren, waarbij er vanuit wordt gegaan dat het gewicht gelijkmatig over het laadvlak is verdeeld.

Het draagvermogen (Eng.: deadweight capacity) van een schip is de massa die men daarin moet brengen om het ledige doch geheel afgewerkte schip op zijn grootst toegelaten diepgang te brengen. Het omvat dus niet alleen de lading, maar brandstof, zoet water, proviand, losse inventaris, bemanning enz. Het draagvermogen is gelijk aan het verschil tussen de waterverplaatsing van het tot een bepaalde diepgang geladen schip en die van het lege schip met de vaste inventaris. Het maximale draagvermogen is afhankelijk van het toegestane vrijboord, verschillend voor zomer en winter, en voor verschillende vaargebieden. Gewoonlijk wordt het maximale draagvermogen opgegeven in Engelse ton (1016 kg) op zomermerk. De gegevens van draagvermogen enz. zijn overzichtelijk samengevat in één schaal ter raadpleging aan boord.

< >