Technische encyclopedie

Winkler Prins (1975)

Gepubliceerd op 10-01-2025

BROWNBEWEGING

betekenis & definitie

de voortdurende en onregelmatige beweging van zeer kleine deeltjes in gesuspendeerde of geëmulgeerde toestand, zoals in een microscoop kan worden waargenomen. Het verschijnsel kan worden toegeschreven aan de fluctuaties in de impulsoverdracht van de relatief kleine aantallen moleculen die een dergelijk deeltje in korte tijd van alle kanten treffen. De brownbeweging is niet alleen van historisch belang als eerste min of meer directe waarneming van de atomistische opbouw der materie, maar ook uiterst gewichtig voor het functioneren (en ontwerpen) van zeer gevoelige meetapparatuur (bijv. galvanometerspiegeltjes). Voor deeltjes met afmetingen in de orde van 1 μm is de frequentie der richtingveranderingen ca. 1012. De beweging is tegengesteld aan processen waarbij viskeuze wrijving optreedt en gaat gepaard aan een afname van de entropie; het deeltje onttrekt constant energie aan zijn omgeving.

< >