Wesley - 1) John, 1703—91, de groote Methodistenprediker, geb. te Epworth, waar zijn vader predikant was en in het groote gezin van 13 kinderen strenge tucht heerschte. Zijn moeder was een zeer ontwikkelde vrouw, die op haar kinderen veel invloed had. John stud. te Oxford, kwam hier in de door William Law bewerkte opwekkingsbeweging en vormde o. a. met zijn broeder Charles een conventikel tot versterking van het geestelijk leven, spottend „de heilige club” genaamd. Toen ontvingen zij ook reeds den naam van „methodisten”.
In 1735 werd John Wesley met zijn broeder Charles predikant in de kolonie Georgie, met de bedoeling heidenen te bekeeren. Charles keerde in 1736, John in 1738 terug, in het besef zelf nog bekeerd te moeten worden. Hij kwam toen in aanraking met de Herrnhutters en onder hun invloed beleefde John op 24 Mei 1738 des avonds kwart voor negen zijn bekeering en maakte daarop een bezoekreis naar Herrnhut. Later gingen de Wesley’s geheel hun eigen weg. Zij begonnen overal opwekkingspredikingen te houden, waaruit zich de kring der Methodisten ontwikkelde. Van beteekenis was hierbij ook George Whitefield, die echter praedestinatiaansch dacht, terwijl John Wesley Arminiaansch en Perfectionist was in zijn opvatting.
Dit leidde later tot een scheiding onder de Methodisten, maar de persoonlijke betrekking tusschen de beide leiders bleef goed. John W. preekte meer dan keer en zette het leeken-element overal aan het werk, wat nieuwe conflicten met de Anglicaansche kerk veroorzaakte. Toch wilde hij niet met haar breken. Hiertoe kwam het eerst in 1783 v.v., toen hij om in den nood van predikanten te voorzien er 26 ordende, wat de officieele breuk met de kerk beteekende. Toen hij, die tot 1790 toe geen vaste woonplaats had, maar steeds reizende en trekkende het evangelie verkondigde, in 1791 stierf, waren er in Engeland alleen reeds 80.000 Methodisten.
2) Charles, 1707—88, broeder van John, van veel minder beteekenis, maar toch een krachtige hulp vooral ook door zijn liederen. J. and C. Wesley, Poetical Works (13 dln. 1868—72); J. Wesley, Prose Works ed. T. Jackson (14 dln.,1829—31.); J. Tyerman, The life and times of John Wesley (3 dln., 1877).
