Monluc - (Blaise de Lasseran-Massencome, seigneur de), geb. in de buurt van Condom (omstreeks 1503), bracht vijf en vijftig jaar van zijn leven door in de legers van Frans I, Hendrik II, Karel IX en Hendrik III. Hij had zich reeds met roem overladen, toen de burgeroorlog uitbrak, waarin hij een bloedige rol speelde. Door Karel IX werd hij belast met het bestuur van Guyenne, waar hij den schrik onder de Protestanten bracht, maar ook de Katholieken niet spaarde, als zij zich te onafhankelijk toonden. Zijn koningsgezindheid kende geen palen.
Hij tuchtigde de Hugenoten niet als ketters, maalr als ’s konings vijanden. Als zijn koning Hugenoot geworden was, zou hij met evenveel fanatisme de Katholieken vervolgd hebben. Evenwel weigerde hij deel te nemen aan den massamoord van den Bartholomeusnacht en gaf zelfs een schuilplaats aan Protestanten. In 1570 ontving hij vreeselijke wonden in zijn gezicht, zoodat hij de rest van zijn leven genoodzaakt was een masker te dragen. Eerst in 1577 verliet hij den krijgsdienst als „Maréchal de France”, trok zich terug op zijn landgoed Estillac in Angénois, waar hij zijn laatste levensjaren doorbracht met het dicteeren van zijn gedenkschriften, les Commentaires, en overleed in 1577. Hendrik IV noemde dit werk „la biblo du soldat”. Ongekunsteld, kleurrijk,aanschouwelijk verhaalt M.de bloedige gebeurtenissen, die hem „den roem bezorgd hebben, die (zijn) naam in de geheele Christenwereld bezit, want (zijn) naam is overal bekend.” De Commentaires werden eerst gedrukt in 1592, De beste uitgaaf is die van A. de Ruble (Société del’Hist. de France) 5 dln. 1864—67.—Zie: Sainte-Beuve, Causeries du lundi X, en Ch. Normand, Monluc (Classiques populaires) Paris, 1894.
