Galvanocaustiek - 1) (chirurgie), aanwending van de warmtewerking van den galvanischen stroom voor geneeskundige doeleinden; uitbranding, wegschroeiing of afbinding van zieke lichaamsdeelen met behulp van de door den galvanischen stroom verwekte gloeihitte. De mogelijkheid van de aanwending der galvanische warmtewerking voor geneeskundige doeleinden berust hierop, dat een in een voldoend sterke galvanische batterij ingeschakelde platinadraad op het oogenblik van het sluiten der batterij gloeiend wordt en zoolang gloeiend blijft als men de batterij gesloten houdt. Reeds in 1843 werd Heider te Weenen door Steinheil opmerkzaam gemaakt op de beteekenis van deze warmtebron voor de chirurgie, en weinige jaren later maakte Crusell te Petersburg bij het afbinden van grootere gezwellen herhaaldelijk gebruik van een gloeienden platinadraad. Men kan hiertoe alleen platinadraad gebruiken, daar alle andere metalen bij den voortgebrachten warmtegraad smelten.
Haar invoering in de praktijk dankt de g. inzonderheid aan Middeldorp! te Breslau (1853), die tal van instrumenten alsmede een doelmatige operatiemethode uitvond. Onder bedoelde instrumenten zijn de meest gebruikelijke het galvanocaustische mes (galvanocautère), een mesvormig uitgeslagen platinadraad voor het snijden in weeke deelen, enz., de porceleinbrander, een spiraalvormig met platinadraad omwonden porceleinkolf, gebruikt op de wijze van een gewoon gloeiijzer, de galvanoeaustische lus, een dunne platinadraad, die in den vorm van een lus om het zieke deel wordt gelegd en bij het sluiten van de batterij toegetrokken wordt en dan als een mes snijdend werkt. De voordeelen der g. bestaan bovenal hierin, dat men een zoo hoogen warmtegraad op een nauwkeurig bepaald en begrensd punt van geringen omvang kan laten inwerken zonder de omliggende deelen te beleedigen; verder dat men met behulp der galvanoeaustische lus in staat is moeilijk toegankelijke punten (neus- en mondholte, strottenhoofd, baarmoeder, darmkanaal) te bereiken, en eindelijk dat het bloedverlies in den regel uiterst gering is. In den nieuwsten tijd zijn de instrumenten en apparaten der g. zeer verbeterd, zoodat thans de galvanoeaustische behandeling niet meer gelijk voorheen uitsluitend in de grootere ziekenhuizen plaats heeft, maar ook door tal van practiseerende artsen wordt toegepast. Tegenwoordig wordt inplaats van de galvanocautère veelvuldig de thermocautère gebruikt.
2) In de techniek is g. de naam van een vereenvoudigde methode om geradeerde koperplaten door den galvanischen stroom verdiept te etsen.
