Floris (graaf) - naam van verschillende graven van Holland. Genoemd moeten worden: Floris I (1149—1161). Deze had veel strijd te voeren met Egbert, markgraaf van Friesland. Zijn weduwe Gertrudis huwde met Robert den Fries, tweede zoon van Boudewijn V van Vlaanderen. — Floris III (1161—1191). Deze verkreeg na langdurigen strijd met Vlaanderen bij ’t verdrag van Hedensee rechten op de inkomsten van tollen op de Zeeuwsche eilanden.
Onder zijn bestuur begon men met de regeling van den waterstand in den Ouden Rijn. Hij nam deel aan den derden Kruistocht. — Floris IV (1222—1234). Zijn dood is door Bilderdijk bezongen in een ballade. — Floris V (1256— 1296). Na den dood van zijn vader Willem II stond hij onder voogdij o.a. van Otto van Gelre, waardoor Holland van 1261—1266 in de machtssfeer van Gelre kwam. Van 1266 tot 1277 hadden de Avesnes veel invloed in Holland. In dien tijd trad F. op tegen den Italiaanschen geldhandel. Na 1277 sluit F. zich nauwer aan bij Vlaanderen en laat hij zijn anti-kapitalistische politiek varen.
In dezen tijd breidde hij zijn gezag uit over Utrecht, Amstelland en Waterland. Met Engeland treedt F. in onderhandeling over een huwelijk tusschen den zoon van Eduard I van Engeland en zijn dochter. In ’t einde van zijn regeering herwinnen de Avesnes hun invloed en bewerken zij aansluiting bij Frankrijk. Door den graaf van Vlaanderen en den hertog van Brabant werd een plan gemaakt om zich meester te maken van F. In den beginne gelukte het den samenzweerders den graaf gevangen te nemen. Wanneer zij hem niet kunnen vervoeren, vermoorden zij hem (1296). — Litt.: Prof. O. Oppermann, Holland onder de regeering van Floris V (Gids 1908 no. 12.).
