Ferry - (Jules François Camille), Franschstaatsman, geboren te St. Dié 1832 uit eenpatricische familie. Na voltooiing van zijn studiein de rechten vestigde hij zich als advocaat teParijs. Behoorende tot de republikeinsche par-tij werd hij in 1869 lid van de Wetgevende Ver-gadering.
Na de omwenteling van 1870 werd hijsecretaris van het „Gouvernement de la défensenationale”, in welke functie hij meer in 't bij-zonder belast werd met ’t bestuur van hetdepartement de la Seine en de stad Parijs.Tijdens ’t beleg van Parijs zorgde hij voor delevensmiddelenvoorziening en de handhavingvan de orde in de stad(„Ferry famine”). Na denoorlog treedt hij een tijdlang op den achtergrond.Tot eind Mei 1871 is hij lid van de AssembléeNationale, en van 14 Mei 1872—24 Mei 1873 ishij gevolmachtigd minister in Athene. Na 1875 ishij wederom lid van de Chambre des députés. —In Febr. 1879 komt hij in de binnenlandschepolitiek naar voren als minister van onderwijsin ’t Kabinet Waddington —Ferry. Met zijnoptreden begint een belangrijke periode in debinnenlandsche geschiedenis van Frankrijk:de schoolstrijd. Gematigd republikein mot eenanti-clericale levensopvatting begint F. metuitvoering te geven aan zijne plannen tot reor-ganisatie van ?t onderwijs ten einde dit te ont-trekken aan den invloed van de geestelijkheid(zie FALLOUX). Den 15en Maart en denl9en Mei dient hij zijne „lois scolaires’’ in, welkeinhouden !t weren van geestelijken uit deConseils Académiques, ’t stellen van bepaaldeeischen om onderwijs t? mogen geven en uit-sluitend aan Staats-Universiteiten ’t recht tegeven graden te verleenen. De tweede wet hadvoornamelijk tot doel om niet geautoriseerdecongregaties bv. de Jesuïeten ’t geven van onder-wijs onmogelijk te maken.
Met de indiening vandeze wetten begint de schoolstrijd, daar deKatholieken onder leiding van de Mun* zichhardnekkig tegen de wetten verzetten. InAug. ’79wordt de wet betreffende de écoles normalesaangenomen. 27 Dec. treedt ’t min. Waddington-F. af. In ’t Kabinet-Freycinet treedt F.wederom op als min. van onderwijs. Het artikelbetreffende ?t verbod van niet-geautoriseerdecongregaties om onderwijs te geven werd doorden Senaat verworpen, waarop de regeeringwetten van 1803 en 1805 opnieuw toepast (zieNAPOLEON), ten einde autorisatie voor eenCongregatie noodzakelijk te doen zijn. In Sept.
treedt Freycinet af , en wordt Ferry met deKabinetsformatie belast. (Kab.-F. 29 Sept.1880— 10 Nov. 1881). Opnieuw dient F. onder-wijswetten in, waarin hij voorstelt leerplicht enonderwijs door leeken. Gedurende deze regeerings-periode zag F. zijn wetten nog niet geaccep-teerd, pas tijdens het2eMin.-F. (31 Jan 1882—29Juli 1882) werden zijn onderwijswetten aangeno-men. Van’t einde van’t jaarl883 — 30 Maart 1885is F. min. van buitenlandsche zaken. Ook indit ambt heeft F. groote beteekenis, daar hijde Fransche koloniale politiek heeft geïnaugu-reerd, waardoor de aandacht van ’t volk werdafgeleid van de Lotharingsche kwestie (zieLOTHARINGEN). Onder zijn bewind werdenMadagascar en Tonkin bezet.
Zijn val, 30 Maart1885, beteekende terugkeer naar de politiek vanrevanche. Hiermede was zijn groote loopbaangeëindigd. Wel is hij nog lid van de Chambredes Dêputés (14 Oct. 1885), als hoedanig hij op-trad tegen ’t Boulangisme (zie BOULANGER)en werd hij in 1891 lid van den Senaat, maar naarvoren is hij niet meer getreden. Den 17en Maart1893 overl. hij, nadat hij kort te voren (24 Febr.)gekozen was tot voorzitter van den Senaat. —Litt: Discours et opinions de J. Ferry (ed. Robi-quet Paris 1893—98 ); Rambaud, Jules Ferry(Paris 1903).
