v. (-en),
1. het uitleveren; het ter-beschikking-stellen van de rechthebbenden;
2. overgifte van personen door de organen van een staat aan die van een andere;
3. overgifte aan de betrokken autoriteiten van in beslag genomen of verbeurd verklaarde zaken.
Uitlevering vindt alleen plaats wegens feiten die zowel volgens de wet van de vragende als van de aangezochte staat strafbaar zijn (double incrimination). Verplichting daartoe is slechts aanwezig op grond van een ter zake gesloten verdrag. Gewoonlijk sluiten de staten bilaterale verdragen, waarin de voorwaarden en procedures zijn geregeld. Op 13. 12.1957 werd te Parijs binnen het kader van de Raad van Europa het Europese Verdrag betreffende de uitlevering getekend en op 27.6.1962 het desbetreffende Beneluxverdrag. Bij ontbreken van een uitleveringsverdrag is een staat niet verplicht, maar wel gerechtigd tot uitlevering. In een aantal staten is de uitlevering bij wet geregeld.
De eerste op dit gebied is de Belg. wet van 1833, die van grote betekenis is geweest voor de wetgeving in andere landen. In Nederland werd de uitlevering voor het eerst bij wet geregeld in 1847. Op 9.3.1967 kwam de nieuwe Ned. Uitleveringswet tot stand. In veel landen (zoals Nederland en België) is uitlevering van eigen onderdanen niet toegestaan. De opgeëiste persoon mag slechts worden gevolgd of gestraft naar aanleiding van de strafbare feiten die tot zijn uitlevering hebben geleid.
Niet mag worden uitgeleverd als de opgeëiste persoon gevolgd of gestraft dreigt te worden wegens zijn godsdienstige of politieke opvattingen, of wegens zijn nationaliteit, ras of groep (discriminatieclausule). Evenmin is uitlevering toegestaan voor strafbare feiten van politieke aard en daarmee samenhangende feiten, uitgezonderd aanslagen tegen staatshoofden of leden van het regerende Huis (attentaatsclausule). Het Europees Verdrag tot Bestrijding van Terrorisme (maart 1980 nog niet in werking) heeft tot doel sommige delicten te depolitiseren, d.w.z. niet als politiek delict te beschouwen. Bij de te volgen procedure voor de rechtbank kan uitlevering al of niet toelaatbaar worden verklaard; tegen de uitspraak is beroep in cassatie mogelijk.
LITT. M.C.A.Bassiouni, Intern, extradition and world public order (1970); P.E.Trousse en J.van Halewijn, Uitlevering en intern, rechtshulp in strafzaken (1970).
