[Lat., gesloten zee], het tot in de 18e eeuw door sommige staten gehuldigde beginsel dat de volle zee volkenrechtelijk onder de heerschappij van een staat kan worden gebracht. Op grond hiervan deed Venetië aanspraken gelden op de Adriatische Zee, Genua op de Ligurische Zee, Portugal op de Indische Oceaan en het zuidelijk deel van de Atlantische Oceaan, Spanje op de Grote Oceaan, terwijl Engeland bij de proclamatie van 16.5.1609 de visserij in de omringende zeeën afhankelijk stelde van een licentie van de Engelse koning.
De Portugese, Spaanse en Engelse aanspraken werden vooral betwist door de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden. Op verzoek van de Vereenigde Oostindische Compagnie schreef Hugo de Groot de verhandeling De iure praedae, waarin de Portugese aanspraken werden aangevochten. In het eerste deel van het 12e hoofdstuk, dat afzonderlijk onder de titel Mare liberum, sive de iure quod Batavis competit ad Indicana commercia dissertatio werd gepubliceerd (1609), werden de aanspraken van Portugal om anderen van de handel op Indië en van de scheepvaart op de oceanen uit te sluiten, betwist. De Engelse aanspraken op de omringende zeeën werden door John Selden in zijn boek Mare clausum (1635) verdedigd. In het plakkaat van
10. 5.1636 werd het nogmaals uitdrukkelijk verboden om zonder toestemming van de Engelse koning in de aan Engeland grenzende zeeën te vissen. Nadat de Spaanse en Portugese aanspraken in de 17e eeuw ontkracht waren, heeft ook Engeland sedert de 18e eeuw geen soevereine rechten meer doen gelden over de omringende zeeën.
LITT. T.W.Fulton, The sovereignty of the sea (1911); C.R.Boxer, The Dutch seaborne empire 1600-1800 (1965).
