[Gr. larynx, keelkop], v., ontsteking van het strottehoofd.
Laryngitis treedt op in acute of in chronische vorm. De acute laryngitis is meestal een gevolg van kouvatten; soms een symptoom van een algemene infectie. Het belangrijkste kenmerk is heesheid of schorheid, een gevolg van de ontsteking van de stembanden of de directe omgeving daarvan, waardoor hoestprikkels ontstaan. Therapie: drinken van warme dranken, eventueel inhaleren van waterdamp of bepaalde aromatische stoffen. In de meeste gevallen wijkt de acute laryngitis in enkele dagen van rust, vooral ook rust van spreken.
Een bijzondere vorm van acute laryngitis is de pseudokroep van kleine kinderen, waarbij, na een verkoudheid, vaak des nachts plotseling een sterke hoestprikkel met rauwe hoest optreedt. De patiëntjes vertonen verschijnselen van grote benauwdheid die na enkele uren minder wordt. De benauwdheid is een gevolg van het zwellen van het slijmvlies, vooral onder de stembanden, waardoor de toch al nauwe passage bij kinderen wordt verkleind. De therapie komt met die van de gewone acute laryngitis overeen, tenzij de ademnood een tracheotomie noodzakelijk maakt.
Een andere vorm van acute laryngitis is de epiglottitis: door een ontsteking van de epiglottis (strotklepje) kan in korte tijd ademnood ontstaan, die vlug ingrijpen van de arts vereist. Een andere, zelden voorkomende oorzaak van plotselinge benauwdheid is het glottisoedeem, waarbij meestal als allergische reactie een zwelling in het slijmvlies van het strottehoofd ontstaat die zeer gevaarlijk kan zijn. Bij kinderen kan difterie in het spel zijn, zodat het nodig is bij verschijnselen van laryngitis de arts te raadplegen.
De chronische laryngitis kan zich uit een acute ontwikkelen, óf van het begin als zodanig optreden. Veelal is het dan een beroepsziekte van personen die veel gebruik maken van het strottehoofd (sprekers enz.), of bij wie het strottehoofd aan voortdurende prikkels is blootgesteld (zware rokers, werklieden in fabrieken waar veel stof is enz.). Hoofdverschijnsel is ook hier de heesheid, die zich in alle mogelijke graden kan voordoen tot aan gehele stemloosheid. Een lichte hoestprikkel is gewoonlijk aanwezig; betrekkelijk weinig slijm wordt daarbij opgehoest. De behandeling bestaat in het toepassen van plaatselijke middelen door inhalatie en het opleggen van een rookverbod.
