(IBRD), een tegelijkertijd met het →International Monetary Fund (IMF) in het leven geroepen (Bretton Woods, 1944) bank, die haar activiteiten in 1946 begon, d.w.z. de financiering van wederopbouwen ontwikkelingsprojecten. De IBRD is een internationaal financieringsinstituut op multilaterale basis.
Tot 1948 was haar activiteit voornamelijk gericht op de opbouw van Europa, maar daarna werd deze gericht op projecten in ontwikkelingslanden. De IBRD houdt zich bezig met basisinvesteringen (wegenaanleg, havens, elektrische installaties, onderwijs) alsmede met technische hulp. Zij ontwikkelt zich steeds meer tot een adviserend lichaam op het gebied van de economische ontwikkeling. Het bestuur bestaat uit een Board of Governors, waarin ieder lid een govemor en een plaatsvervanger benoemt, en uit de Board of Executive Directors van 18 leden. Van de laatste benoemen de VS, Engeland, de BRD, Frankrijk en India elk één lid, terwijl de overige 13 leden door de resterende leden gezamenlijk worden gekozen. Elk land kan lid worden, mits men lid is van het IMF (medio 1976: 127 leden).
De IBRD krijgt haar middelen uit eigen kapitaal; er werd begonnen met $9 mrd., wat door nieuwe leden en bijstorting verhoogd is tot $40,3 mrd. Hiervan moet 10 % door de leden worden gestort, terwijl het resterende deel als garantie fungeert voor de door de IBRD uit te geven obligatieleningen op de kapitaalmarkten van de lidstaten. Medio 1976 was voor $15 mrd. geplaatst. De IBRD leent middelen uit aan regeringen; aan publiekrechtelijke lichamen of particulieren wordt uitgeleend op voorwaarde van een overheidsgarantie uit het ontvangende land. De leningen zijn op commerciële grondslag voor wat betreft rentevoet en aflossing (gemiddeld 8,85 % in 1976); er mogen geen bestedingsbepalingen in worden opgenomen ten gunste van bepaalde landen; zij moeten een duidelijke bijdrage leveren aan de economische ontwikkeling van het land en dienen te worden terugbetaald, waardoor fondsen vrij komen voor nieuwe projecten. Medio 1976 was een totaal van $26 mrd. toegezegd, waarvan nog $9 mrd. moest worden uitbetaald met als voornaamste debiteuren Brazilië, Mexico, Zuid-Korea en Turkije.De laatste jaren wordt sterk de nadruk gelegd op de ontwikkeling van de nationale voedselproduktie in ontwikkelingslanden. Ook steunt de bank nationale ontwikkelings-financieringsmaatschappijen in bijna 50 landen ter stimulering van de produktie op middelgrote schaal. De IBRD kan als een instituut voor financiële vraagstukken op lange termijn worden beschouwd. Uit de primaire taak van financiering van de ontwikkeling zijn nieuwe taken voortgevloeid op het gebied van de voorbereiding en begeleiding van ontwikkelingsprojecten. In dit verband kan worden genoemd het in 1974 opgerichte Ontwikkelings Comité. Dit Comité heeft als primaire taak de stimulering van de overdracht van reële hulp.
Men doet dat via de bevordering van de omvang en de kwaliteit van de officiële ontwikkelingshulp door te assisteren bij de opstelling van programma’s van multinationale ontwikkelingsinstituten, door verruiming van de toegang tot kapitaalmarkten en door het opstellen van financieringsschemas voor prijsstabilisatie. Dochterondernemingen van de IBRD zijn: de International Development Association en de International Finance Corporation. Gezamenlijk worden zij de Wereldbank genoemd.
