[Gr., zon], bij de oude Grieken de zonnegod, zoon van de titaan Hyperioon, en broer van Selene en Eoos, vader van →Faëthoon. Helios stijgts morgens met zijn vierspan op ten hemel uit de Oostoceaan en daalt s avonds in de Westoceaan neer.
Hij ziet en hoort alles, en werd daarom bij eden aangeroepen. Helios werd in Griekenland vrijwel alleen vereerd op het eiland Rhodos, waar zijn ruim 30 m hoge kolos stond. Hij werd later vereenzelvigd met Foibos Apolloon, en voorgesteld met stralenkrans, op een gouden wagen met vlammend vierspan. Bij Homeros vergrijpen de makkers van Odysseus zich aan Helios kudden op het eiland Trinakria. In laathellenistische tijd werd Helios vaak geïdentificeerd met ander goden. Bij de Romeinen werd hij Sol genoemd.
In de Romeinse keizertijd kreeg Helios nieuwe betekenis, daar hij als Sol Invictus werd geïdentificeerd met Mithra. LITT. K.Schauenburg, Helios (1955).
