Oosthoek Encyclopedie

Oosthoek's Uitgevers Mij. N.V (1916-1925)

Gepubliceerd op 29-06-2020

Foucault, slingerproef van

betekenis & definitie

historische proef van J.B.L. Foucault in 1851 te Parijs, waarmee hij de draaiing van de aarde om haar as aantoonde.

Een slinger wordt zodanig opgehangen dat hij vrij kan slingeren in een willekeurig vlak. Volgens de grondstellingen van de mechanica neemt het slingervlak (vlak waarin de slingerbeweging gebeurt) steeds een vaste oriëntatie in ten opzichte van een inertiaalstelsel, d.i. een assenstelsel dat onwrikbaar verbonden is met de ‘vaste’ sterren. Het slingervlak van b.v. een slinger op de noordpool neemt een vaste oriëntatie in ten opzichte van het hemelruim, maar ten opzichte van een lijn op aarde zal het slingervlak met de wijzers van de klok meedraaien over 15° per uur. Dit komt omdat de aarde een volledige wenteling om haar as uitvoert in 24 uur zodat het slingervlak ten opzichte van een waarnemer op aarde relatief draait in een richting tegengesteld aan de draairichting van de aarde. Aan de evenaar zal deze draaiing van het slingervlak niet optreden. Op een plaats gelegen op breedte φ is die draaiing 15° sin φ per uur, d.i. voor Parijs 9° per uur, wat dan ook door Foucault werd vastgesteld, zie corioliskracht.

< >