o. (-blijven), plaats waar men overdag verblijven kan, m.n. als sociale voorziening.
Het begrip dagverblijf in Nederland dekt velerlei voorzieningen, die echter alle behoren tot de semiresidentiële of semi-murale voorzieningen, d.w.z. dat zij uitsluitend een dagopvang bieden aan de groepering waar zij zich op richten. De meeste dagverblijven zijn dagverblijven voor kinderen; in de zwakzinnigenzorg kent men echter ook dagverblijven voor ouderen.
Men kan de dagverblijven in enkele grote groepen verdelen:
1. Die voor geestelijk gehandicapten;
2. voor meervoudig gehandicapten;
3. medische kleuterdagverblijven;
4. voor het gezonde kind. Crèches en peuterspeelzalen dienen van de dagverblijven te worden onderscheiden.
In de dagverblijven voor geestelijk gehandicapte kinderen worden 3—16-jarigen opgenomen van wie men op grond van een ernstige ontwikkelingsachterstand kan verwachten dat zij zich in het kleuteronderwijs en/of in het buitengewoon onderwijs niet zullen kunnen handhaven. De begeleiding in het dagverblijf is vooral gericht op het stimuleren en activeren van de aanwezige ontwikkelingsmogelijkheden. Kinderen die alleen op verzorging zijn aangewezen en bij wie van opvoeding in de zin van hulp bieden bij een stukje zelfstandigwording geen sprake is, worden niet in een dagverblijf opgenomen. Een team van deskundigen treedt adviserend op. Plaatsing in een dagverblijf vindt plaats via de maatschappelijk werkende van de sociaal pedagogische dienst die ook het contact met het gezin onderhoudt. Het dagverblijf voor ouderen sluit qua leeftijd aan bij het kinderdagverblijf en biedt adequate opvang en ontwikkelingshulp aan oudere geestelijk gehandicapten die niet op een beschutte werkplaats terecht kunnen. De dagverblijven voor geestelijk gehandicapten staan onder auspiciën van het Ministerie van Cultuur, Recreatie en Maatschappelijk Werk en worden gefinancierd middels de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten.
De dagverblijven voor meervoudig gehandicapten nemen kinderen op die zowel geestelijk als lichamelijk gehandicapt zijn en daardoor extra eisen stellen aan opvoeding en verzorging. De doelstelling komt overeen met de bij de vorige groep genoemde. Van deze dagverblijven zijn er in Nederland nog maar enkele.
In de medische kleuterdagverblijven worden kinderen van anderhalf tot en met zes jaar opgenomen, bij wie een stoornis in de ontwikkeling is opgetreden of dreigt op te treden tengevolge van een samenloop van lichamelijke of geestelijke en maatschappelijke factoren. Een ontwikkelingsstoornis kan zich b.v. uiten in gedragsmoeilijkheden, of door achterblijven op emotioneel, motorisch, verstandelijk, of verbaal gebied. Ook lichamelijke klachten kunnen een uiting zijn van een problematische ontwikkeling. Plaatsing in deze dagverblijven kan alleen geschieden op medische indicatie.
De dagverblijven voor het gezonde kind bieden een opvang voor kinderen van 6 weken tot en met 6 jaar. De redenen van plaatsing zijn gevarieerd, doch de groep kinderen van werkende moeders is vrij groot. De kinderen kunnen hier alle werkdagen van 8-6 uur terecht. Kinderen van 4 tot en met 6 jaar kunnen vanuit het dagverblijf de kleuterschool bezoeken.
In België vallen de kinderdagverblijven uiteen in crèches of kinderkribben, voor 0-3-jarigen, waarvan er per 1.10.1976 in totaal 199 waren, met 9523 bedden, en peutertuinen, voor kinderen van 18 maanden-3 jaar, waarvan er 270 waren met 6280 bedden. De kinderen kunnen hier op werkdagen van 7—19 uur terecht.
Daarnaast zijn er ook zgn. dagziekenhuizen of dagverblijven voor psychiatrische patiënten, die niet meer in een psychiatrische inrichting dienen te verblijven, doch nog niet de ganse dag in familiekring of op het werk kunnen doorbrengen. De opneming gebeurt op medische indicatie. Er wordt aan behandeling, begeleiding en bezigheidstherapie gedaan. De medische en verblijfskosten vallen ten laste van de maatschappelijke zekerheid. Deze psychiatrische dagverblijven (tot dusverre alleen voor volwassenen) zijn in sterke ontwikkeling.
