v., het meten van schedels, m.n. het bepalen van afmetingen die karakteristiek zijn voor ras, geslacht of ontwikkelingsstadium.
De craniometrie tracht de vormverscheidenheid vast te leggen in bepaalde maten, d.w.z. afstanden tussen bepaalde anatomische vaste punten, en hoeken tussen lijnen of vlakken die vaste punten verbinden. In de schedel manifesteren zich meer dan in andere skeletdelen de kenmerken van het individu en van de groep waartoe dit heeft behoord. De gecompliceerde vorm van de schedel bemoeilijkt echter vergelijking van exemplaren van verschillende herkomst (sociaal, ethologisch, geografisch) en tijdsperiode (leeftijdsgroepen, prehistorische en recente perioden). De vergelijkbaarheid van schedels en genomen maten wordt bevorderd door ze te oriënteren op hetzelfde basisvlak, de horizontale van Frankfort. Aangezien een maat op zichzelf nog geen inzicht kan geven in een ruimtelijke vorm, en bovendien schedels een zeer uiteenlopende grootte kunnen hebben, beschouwt men de maten in verhouding tot elkaar. Men verkrijgt een verhoudingsgetal (index) dat een indruk geeft van de vorm, en vergelijking van vorm naast die van grootte mogelijk maakt.
Zo geeft de schedelindex een indruk van een ronde, een smalle of een brede en lange schedel. De craniometrie wordt aangevuld door de zgn. cranioscopie en -fotografie, omdat het oog zeer gevoelig is voor vormverscheidenheid die niet direct metrisch is vast te leggen. Overeenkomstige metingen worden gedaan op het hoofd van de levende mens (zie cefalometrie).
