v./m. (-en), sport waarbij de behendigheid in het besturen van auto’s op de proef wordt gesteld.
Er zijn drie wedstrijdvormen: de race, de rally en de rally-cross. Bij de race gaat het erom zo snel mogelijk een vastgesteld aantal ronden af te leggen op een speciaal circuit dat, in verband met de hoge snelheden van de racewagens, aan strenge veiligheidseisen moet voldoen. De wedstrijden worden gehouden in verschillende klassen. De snelste auto’s zijn ingedeeld in de Formule I, waarin in 1975 Emerson Fittipaldi en Nikki Lauda internationaal aan de top stonden. België wordt vertegenwoordigd door Jacky Ickx en Nederland werd tot nov. 1975 vertegenwoordigd door Gijs van Lennep. De bekendste races voor deze klasse zijn de Grand Prix van Frankrijk in Clermont-Ferrand, van West-Duitsland op de Nürburgring, van Italië in Monza, en de Grand Prix van Europa in Brands Hatch in Groot-Brittannië.
De strijd om het wereldkampioenschap wordt beslist in een raceseizoen, waarbij in ieder van de races aan de hoogst geklasseerde deelnemers punten worden uitgedeeld. Degene, die in die races die meetellen voor het wereldkampioenschap, waartoe ook de Grand Prix van Nederland in Zandvoort en de Grand Prix van België in Zolder of Nijvel behoren, de meeste punten verzamelt, krijgt de kampioenstitel.
Groep II bestaat uit personenauto’s, waarvan de snelheid is opgevoerd door een sterk aangepaste motor. Belangrijke wedstrijden in deze categorie zijn de 24-uursrace van Le Mans in Frankrijk, de duizend kilometer van Francorchamps in België en de Trophy of the Dunes in Zandvoort. De bekendste Ned. coureur in deze klasse is Rob Slotemaker. De derde klasse, de Groep I-wagens, zijn gewone auto’s, waaraan geen verbeteringen mogen worden aangebracht. Vooraanstaande evenementen zijn het Europees kampioenschap Toerwagens, de Vier Uur van Monza en de Zandvoort Trophy. Voor de rally maakt men geen gebruik van speciale circuits.
Niet de snelheid is beslissend, maar het vinden van de juiste route binnen een bepaald tijdschema, alsmede de prestaties in een aantal vaardigheidsproeven. De beroemdste rally’s zijn de Rally van Monte Carlo, de Tulpenrally en de East-African Safarirally.
Een rally-cross vindt plaats op min of meer ongebaand terrein, waarbij het parcours door markeringen is aangegeven. Men moet zo snel mogelijk het vastgestelde aantal ronden afleggen. De rally-cross is vooral in Engeland populair, maar wordt ook in Nederland op het circuit van Valkenburg beoefend. Het overkoepelend orgaan van de autosport in Nederland is de Koninklijke Nederlandse Automobiel Club (KNAC), gevestigd te ’s-Gravenhage, die de bevoegdheid om wedstrijden te organiseren heeft gedelegeerd aan de Nederlandse Autorensport Vereniging (NAV) te Flaarlem. In België is de autosport georganiseerd in de Koninklijke Automobiel Club van België (KACB) te Brussel. De internationale, overkoepelende organisatie is de Fédération Internationale de l’Automobile (FIA) te Parijs.
De autosport kent een grote mate van populariteit, voornamelijk wat betreft de passieve recreatie, maar is tegelijk een van de meest gekritiseerde takken van sport wegens het grote aantal ongelukken, vaak met dodelijke afloop, ondanks de uitgebreide veiligheidsmaatregelen. Een belangrijke rol spelen de autofabrikanten: het winnende merk is nauwelijks minder belangrijk dan de winnende coureur.
De eerste autowedstrijd werd gehouden in 1887 op het parcours van Neuilly-Versailles, georganiseerd door de Franse journalist Fossier. Een groot succes was de wedstrijd niet, want er meldde zich slechts één deelnemer, die de 12 km aflegde in 1 uur en 14 min. Desondanks zette de ontwikkeling zich voort en werden in de volgende jaren veel wegwedstrijden verreden, meestal met Parijs als startpunt. Vanwege de vele ongelukken ging men wedstrijden op gesloten circuits organiseren. Verder werden reglementen samengesteld, die steeds werden aangepast. Met de verbetering van de techniek nam de kwaliteit van de auto’s toe.
Al in 1909 slaagde Hemery erin een snelheid van meer dan 200 km per uur te bereiken. Op 17.7.1964 bracht de Brit Campbell op de zoutvlakte van Lake Eyre in Zuid-Australië het snelheidsrecord op 690 km/h, terwijl met een auto, aangedreven door straalmotoren, reeds de geluidsbarrière is doorbroken.
LITT. H. Peters, De snelste van de weg (z.j.); C. Becker, Handbuch für Sportfahrer (1969); O. Molanus, Autoracen en rally rijden (1970).
