Stad op de zuidoever van de Hollandse IJssel, ontstaan bij het kasteel dat de Utrechtse bisschop Godfried van Rhenen omstreeks 1170 liet bouwen om het Sticht tegen de aanvallen van de graven van Holland te beveiligen. Tussen de burcht en de IJssel ontwikkelde zich een nederzetting waarvan de huidige hoofdstraat, de Hoogstraat, de loop van de toenmalige IJsseldijk volgde.
De gedeeltelijk planmatige opzet van het stratenpatroon duidt erop dat de burggraven van Montfoort de ontwikkeling van de nederzetting hebben bevorderd. In 1329 verkreeg Montfoort stadsrechten en begon men de rechthoekige ommuring te bouwen. Van de historische bebouwing is in de loop der tijd veel verloren gegaan. Ondanks die verstoringen heeft Montfoort in redelijke mate de middeleeuwse stadsstructuur behouden. De bebouwing kenmerkt zich door een afwisseling van dwarse en diepe huizen, waaronder de nodige eenlaags huizen. Achter de in de 19de eeuw bepleisterde gevels gaan nog enkele veel oudere huizen schuil, in het bijzonder aan de Hoogstraat.
