Het karakter van de Elburgse binnenstad wordt bepaald door eenlaagse huizen met keienstoepen. Aan de Beekstraat zijn het diepe huizen, in de andere straten vooral dwarse huizen.
Vermoedelijk één van de oudste huizen is het vroeg-15de-eeuwse pand Smedestraat 12, met een opvallend gesloten trapgevel voorzien van ezelsruggen en sporen van een spitsboogversiering.Mogelijk 16de-eeuws is het diepe huis Jufferenstraat 7, dat topgevels met vlechtingen heeft. Ook het pand Beekstraat 11 is mogelijk 16de-eeuws, maar heeft een gewijzigde voorgevel met een ingangspartij uit circa 1800. Hetzelfde geldt voor het huis Van Kinsbergenstraat 1a-1b, dat in de 19de eeuw een brede lijstgevel kreeg. Het achterhuis stamt uit de 18de eeuw. Jufferenstraat 22 is een 16de-eeuws dwars pand met zadeldak tussen zijtopgevels. De in 1687 vernieuwde voorgevel heeft in het midden een verhoging met ingezwenkte tuitgevel. Enkele huizen dateren van kort na een stadsbrand in 1593, zoals het later gepleisterde dwarse eenlaagspand Noorderkerkstraat 13-15 en Beekstraat 16, waarvan de voorgevel zijpilasters en een overhoekse toppilaster op geprofileerde kraagsteen heeft.
Kenmerkend voor de eerste decennia van de 17de eeuw zijn de diepe huizen met maniëristische trapgevels met toppilasters en geblokte ontlastingsbogen. Voorbeelden zijn Vischpoortstraat 15, Beekstraat 43, Beekstraat 15 en Beekstraat 35; de laatste twee zijn rijke voorbeelden van dit type. Rijke gemetselde friezen hebben de voorm. smederij Bloemstraat 34 (1616) en de voorm. munt Vischpoortstraat 24-28 (circa 1620). Het in de kern vroeg-17de-eeuwse tweebeukige dwarse huis Jufferenstraat 21 heeft een laat-18de-eeuwse voorgevel met een kroonlijst en ingangspartij in Lodewijk XVI-stijl. Jufferenstraat 25 dateert ook uit de 17de eeuw. Het pand heeft een gepleisterde lijstgevel en een dakvenster met vleugelstukken.
Eenvoudig van karakter is het vroeg-17de-eeuwse, later gepleisterde pand Ellestraat 37 met vlechtingen en toppilaster. De ingangsomlijsting met verdiepte pilasters dateert uit het eind van de 18de eeuw. Het pand Schapensteeg 8 bezit een rijk gebeeldhouwde zandstenen deuromlijsting uit circa 1680.
Verschillende diepe huizen kregen in de eerste helft van de 18de eeuw een klokgevel, bijvoorbeeld Ellestraat 39 (circa 1750) met rococo-versieringen, Vischpoortstraat 11, Beekstraat 34, 40, 47, 50 en 51. Het linkerdeel van het eenlaagspand Van Kinsbergenstraat 3 heeft een klokgevel uit circa 1740 met zijvoluten en segmentvormige bekroning. Het rond 1740 gebouwde herenhuis Bloemstraat 24 met omlopend schilddak en hoekpilasters vertoont Lodewijk XIV-elementen; de later aangebrachte gesneden deur met bovenlicht is uitgevoerd in Lodewijk XVI-stijl.
In het eerste kwart van de 19de eeuw werden veel voorgevels gepleisterd en voorzien van een kroonlijst, zoals Beekstraat 27-29 met in de kroonlijst kleine, ruitvormige vensters Ellestraat 28, Ellestraat 42-44, Beekstraat 39, met mezzanino, en Jufferenstraat 27. De notariswoning Noorderkerkstraat 12 werd in 1821 gebouwd in neoclassicistische stijl voor D. Hoefhamer; de veranda stamt uit circa 1870.
Neoclassicistisch is ook de notariswoning Beekstraat 29 uit circa 1880. Het pand Luctor et Emergo (Beekstraat 3) heeft een gevel met klauwstukken en ionische pilasters, gebouwd rond 1910 in een op het Hollands-classicisme geïnspireerde nieuw historiserende stijl. Vermoedelijk is het een reconstructie van een gelijkvormig pand uit circa 1660.
Buiten de stad, in de Nieuwstad, bouwde men in het begin van de 20ste eeuw enkele villa's. Nunspeterweg 17 is een villa met neorenaissance-elementen uit circa 1900 en Nunspeterweg 4 dateert uit circa 1920. De in kalkzandsteen uitgevoerde eenlaags woningen Bas Backerlaan 1-17 kwamen in 1908 tot stand voor de arbeiders van de Zuiderzeestoomlijn.
