Binnen de omwalling staan voornamelijk dwarse huizen, veelal met zadeldaken tussen tuit- of trapgevels. De meeste hebben achter de 19de-eeuwse (gepleisterde) voorgevel een oudere kern behouden.
In opzet laatmiddeleeuws is het dwarse huis Zoetendaal 1 met een zadeldak tussen zijtopgevels (met vlechtingen).Achter het huis bevindt zich een evenwijdige vleugel, eveneens met zadeldak. De lijstgevel aan de voorzijde dateert uit circa 1850. Het 16de-eeuwse dwarse huis Kerkstraat 1 heeft een zadeldak tussen zijtrapgevels met ezelsruggen. Het brede, van oorsprong 16de-eeuwse huis, Zoetendaal 3 heeft een 19de-eeuwse gepleisterde lijstgevel.
Een nog duidelijk herkenbaar 17de-eeuws karakter hebben de onderkelderde, dwarse huizen die aan weerszijden van de Huizerpoort tegen de stadsmuur zijn gebouwd: de eenlaags muurhuizen Kniphoek 8-12 en 16-20, de tweelaags muurhuizen Kniphoek 2-6 met trapgevels als brandmuren - en het tegen de poort gebouwde pand Achter Bonenburg 1. Deze muurhuizen zijn in 1968-'70 onder leiding van C.W. Royaards gerestaureerd. Vergelijkbare (gepleisterde) dwarse eenlaagspanden uit de 16de en 17de eeuw zijn Kerkstraat 2-7. Volgens een opschrift op de puibalk dateert het huis Voorstraat 3 uit 1633. In de gevel zijn drie gebeeldhouwde koppen, een wapensteen en geprofileerde bogen op maskerstenen aangebracht.
Een van de weinige diepe huizen in Buren is Rodeheldenstraat 20 uit de eerste helft van de 17de eeuw. De trapgevel is voorzien van sierankers en ontlastingsbogen op natuurstenen kraagstenen. Volgens de jaartalankers dateren de gepleisterde dwarse huizen Herenstraat 12, met kelder en opkamer, en Rodeheldenstraat 28 beide uit 1644. Het vrijstaande hoekpand Herenstraat 2 met zadeldak tussen tuitgevels gaat terug tot de 16de of 17de eeuw. Mogelijk uit de tweede helft van de 17de eeuw stamt het onderkelderde blokvormige huis Buitenhuizerpoort 12, waarvan de vensters, de voordeur en de deuromlijsting van rond 1800 dateren. Het herenhuis Herenstraat 19 heeft een lijstgevel met een kroonlijst en een pronkrisaliet in Lodewijk XIV-stijl (circa 1740). De kroonlijst van het aangrenzende gepleisterde koetshuis vertoont Lodewijk XV-vormen (rond 1760).
Voorbeelden van oude dwarse huizen met een gepleisterde 19de-eeuwse lijstgevel zijn Voorstraat 1 (vroeg-19de-eeuws), De Brauwerije (Herenstraat 7), Herenstraat 17 (circa 1850), Peperstraat 6-8 met 16de-eeuwse sierankers en Peperstraat 17 (circa 1865) met gebeeldhouwde 17de-eeuwse leeuwenmaskers. Oudere panden met een eenvoudige, ongepleisterde 19de-eeuwse lijstgevel zijn: Herenstraat 10 (circa 1800), Herenstraat 9 (1854) en Herenstraat 8. Soortgelijke gevels van rond 1850 zijn Weeshuiswal 5-8 met inrijpoorten Voorstraat 10 en Rodeheldenstraat 24. Het deels onderkelderde, gepleisterde hoekpand Rodeheldenstaat 25-27/Kornewal 10 is rond 1850 tot stand gekomen, het blokvormige hoekhuis Peperstraat 24 met mezzanino rond 1860. Het deels onderkelderde huis Kornewal 3 draagt de jaartalankers ‘1882’ in de gepleisterde zijgevel. Aangrenzend bevindt zich het voorm. koetshuis Kornewal 1.
