Woonhuizen. De oudste huizen van Meppel stammen voor zover bekend uit het begin van de 17de eeuw, hoewel het niet uitgesloten mag worden dat enkele panden, met name aan de Hoofdstraat, de Kruisstraat en de Molenstraat, in de kern nog laat-middeleeuwse onderdelen bevatten.
Dit zou bijvoorbeeld het geval kunnen zijn bij Molenstraat 51, dat in de huidige vorm een 19de-eeuwse gevel heeft. Opvallend is het deels gepleisterde, diepe en onderkelderde huis Kruisstraat 15, dat een tijd als schultehuis in gebruik is geweest.
De rond 1600 opgetrokken trapgevel heeft een op een console met leeuwenkopje uitkragende toppilaster, bekroond door een schildhoudende leeuw. Vroeg-17de-eeuwse trapgevels met zandstenen waterlijsten en afdekplaten hebben Hoofdstraat 50 en Kruisstraat 12; de gevel van het laatstgenoemde pand is uitgevoerd met een halfronde top op twee pilasters, geflankeerd door voluten.
De uit 1633 daterende hoofdstructuur en kap van het onderkelderde huis Hoogetin 3a is behouden gebleven. Het interieur bevat 18de-eeuwse tegels, een 19de-eeuwse schouw met roodkleurige marmeren mantel en een vermoedelijk 19de-eeuwse bedstede en houten lambrisering.Van de in de eerste helft van de 18de eeuw langs de Keizersgracht gebouwde diepe eenlaagspanden hebben vooral Keizersgracht 31 en Keizersgracht 33, met de jaartalankers ‘1733’, en Keizersgracht 10 (1736) hun oorspronkelijke karakter behouden. Als schipperswoning gebouwd is Woldstraat 66. De klokgevel heeft in de halfronde gevelbekroning het jaartal 1786 en een reliëfvoorstelling van een schip. Laat-18de-eeuwse klokgevels hebben ook de diepe huizen Molenstraat 23 en Hoofdstraat 105.
