Gepubliceerd op 02-01-2020

19de-eeuwse woonhuizen in Meppel

betekenis & definitie

19de-eeuwse woonhuizenUit het eerste helft van de 19de eeuw stammen de diepe huizen Hoofdstraat 58 (circa 1800), Woldstraat 20 (circa 1820) en Woldstraat 46 (circa 1830), de laatste met een lijstgevel en neoclassicistische details. Het statige neoclassicistische herenhuis Zuideinde 56 (circa 1840) bezit een middenrisaliet met fronton en omlijste ingang.

Het vergelijkbare herenhuis Zuideinde 4 (circa 1860) heeft een neoclassicistisch fronton en eclectische vensteromlijstingen. Andere neoclassicistische panden zijn Prinsenplein 2 (circa 1860), Hoofdstraat 42 (circa 1865) en Hoofdstraat 20 (circa 1865).

Voorbeelden van statige sobere woonhuisbouw uit de tweede helft van de 19de eeuw zijn Lord Nelson (Prinsenplein 48; circa 1885), Grote Kerkstraat 20 (circa 1885), Grote Kerkstraat 9 (circa 1885) en Prinsenplein 50 (circa 1890). Eclectische details vertoont het herenhuis Kerkplein 14 (circa 1860).

Goede voorbeelden van gepleisterde eclectische huizen zijn Hoofdstraat 78 (circa 1890), Hoofdstraat 109 (circa 1900), met verdiepingserker, en de rijk uitgevoerde dwarse eenlaagspanden Zuideinde 108 (circa 1890) en Zuideinde 106 (circa 1890), beide met hoger opgetrokken middenrisaliet. Gepleisterde vensteromlijstingen hebben de villa Stationsweg 2 (circa 1890), gebouwd voor de familie Stheeman, het herenhuis Zuideinde 41 (circa 1895), de villa Zuideinde 53 (circa 1895) en de dubbele woning Parkzicht (Werkhorst 22-24; circa 1895).

Andere voorbeelden, maar dan vanwege de periodieke wateroverlast van de Reest uitgevoerd met souterrain, zijn Stationsweg 22-24 (circa 1895) en Stationsweg 20 (1895), de voorm. doopsgezinde pastorie.Vanaf 1890 werd in Meppel een groot aantal panden in neorenaissance-stijl gebouwd. Een uitzonderlijk rijk voorbeeld is het in 1899 voor Eilerts de Haan opgetrokken herenhuis Zuideinde 37, dat door H. Witzand is ontworpen met een torenvormige middenopbouw. Andere goede voorbeelden zijn Stationsweg 8, Zuideinde 6 en 8, Hoofdstraat 8 en de trapgevel van Kruisstraat 2, alle uit circa 1890; verder het dubbele huis Hoofdstraat 92-94 (circa 1895), het eenlaagspand Bleekerseiland 7 (1900) en ten slotte Hoofdstraat 61 (circa 1900).

Neorenaissance-invloeden vertonen de dubbele woning Marguerite (Stationsweg 43-45; circa 1890), het herenhuis Zuideinde 59 (circa 1895) met verdiepingserker, Parallelweg 22 (circa 1895), het dubbele herenhuis Kleine Oever 16-18 (1896) en de rond 1900 gebouwde huizen Hoofdstraat 62 en Kleine Oever 2 en 4. Ook kleinere huizen en arbeiderswoning uit de late 19de eeuw werden uitgevoerd met neorenaissance-elementen, zoals Oude Boazstraat 2-34 (circa 1885), de twee dubbele huizen Heerengracht 25-28 (circa 1890) en de eenlaagspanden Catharinastraat 38 (1899), Emmastraat 21 (1899) en Emmastraat 17-19 (circa 1900).

Neorenaissance-elementen vertonen verder de trapgevel van Wilhelminastraat 38 (1893) en de schoudergevels van Wilhelminastraat 40-48, Emmastraat 26-28 en 38-40 (alle circa 1895) en van Zuideinde 55 (1897).